ကြ်န္ေတာ္တို႔ေျပာေသာ ေဆးဝါးမ်ား၏ ဒိုင္ယာရီ (၁) July 8, 2010

အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးမ်ား

ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး လူေတြ၏ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ မည္သို႔ရွိသည္ကို ကြ်န္ေတာ္ တိတိက်က် မေျပာတတ္ပါ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔၏အေၾကာင္းကို နက္နက္နဲနဲသိၿပီး လိႈက္လွဲစြာ ႀကိဳဆိုလက္ခံထားသူမ်ား ရွိေကာင္းရွိႏိုင္ေသာ္လည္း အမ်ားစုသည္ အမွတ္တမဲ့ေနၾကသူမ်ားသာျဖစ္ပါသည္။ အေရးေပၚ လိုအပ္သည့္ အခါမွသာ မဆင္မျခင္သံုးစြဲတတ္သူ အေရအတြက္က ပိုမ်ားပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို စည္းစနစ္မမွန္၊မကန္ သံုးစြဲမႈေၾကာင့္ သူတို႔၏ခႏၶာကိုုယ္အတြင္းပိုင္းရွိ အဂၤါအစိတ္အပိုင္းမ်ား ပိုၿပီး ပင္ပန္းစြာအလုပ္လုပ္ရသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို အလြန္အကြ်ံသံုးစြဲျခင္းေၾကာင့္ သူတို႔တြင္ အႏၱရာယ္ျဖစ္ရေသာအခါ ကြ်န္ေတာ္တို႔အားလံုး ဝမ္းနည္းမဆံုး ျဖစ္ရသည္။

ကြ်န္ေတာ္တို႔အေၾကာင္းကို တိတိက်က်မသိၾကေသာ္လည္း ကြ်န္ေတာ္တို႔၏နာမည္မ်ားကို အားလံုးက သိေနၾကသည္။ မတူညီေသာလူမႈအလႊာထဲမွ လူတန္းစားအမ်ိဳးမ်ိဳးတို႔သည္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ညီအစ္ကိုေတြကို ရင္းရင္းႏွီးႏွီးသိေနၾကသည္ဟု ကြ်န္ေတာ္ အိုင္ဗ်ဴပရိုဖန္ (Ibuprofen) က ထင္ေနပါသည္။ ဟုတ္ပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔သည္ ျပည္သူလူထုႏွင့္ ထိေတြ႕မႈအမ်ားဆံုးေသာ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးမ်ား (Analgesics) ျဖစ္ပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို စတီးရြိဳက္မဟုတ္ေသာ အေရာင္က်ေဆးမ်ား (Nonsteoridal Anti-inflammatory Drugs, NSAIDs) မ်ား ဟုလည္း သိၾကပါသည္။ လူေတြအားလံုးသိထားသင့္သည့္ ကြ်န္ေတာ္တို႔အေၾကာင္းမ်ားကို ကြ်န္ေတာ္ေျပာျပခ်င္ပါသည္။ ေကာင္းေသာအေၾကာင္းမ်ားပါသကဲ့သို႔ လူေတြ မႏွစ္ၿမိဳ႕ႏိုင္သည့္ အႏၱရာယ္တို႔လည္းပါေသာေၾကာင့္ ဗဟုသုတရစိမ့္ေသာငွာ ဖတ္ၾကည့္ၾကပါရန္ ကြ်န္ေတာ္ တိုက္တြန္းခ်င္ပါသည္။

ကြ်န္ေတာ္တို႔ထဲတြင္ ညီအငယ္ဆံုးျဖစ္သည့္ ပါရာစီတေမာ (Paracetamol) ကို လူေတြပိုၿပီး သိၾကပါသည္။ Acetaminophen လို႔လည္း ေခၚၾကပါသည္။ ညီေလးသည္ လူခ်စ္လူခင္မ်ားသူျဖစ္ၿပီး လူအမ်ားစုသည္ သူ႔ကို ေပါ့ေပါ့တန္တန္သေဘာထားကာ သံုးစြဲၾကပါသည္။ သူ႔ေၾကာင့္ မည္သည့္အႏၱရာယ္ မ်ိဳးမွမျဖစ္ႏိုင္ဘူးဟု ထင္မွတ္ၿပီး ေခါင္းေလးၿငီးစိစိျဖစ္႐ံု၊ ေျခလက္ေညာင္းညာ႐ံုေလးျဖင့္ ညီေလးကို သံုးစြဲခ်င္ ၾကပါသည္။ အေမရိကန္ျပည္ေတာင္စုတြင္ရွိသည့္ ႐ုတ္တရက္ အသည္းပ်က္စီးေနသူ လူနာမ်ားကို ေလ့လာ ၾကည့္သည့္အခါ တစ္ဝက္ေလာက္သည္ ပါရာစီတေမာကို အလြန္အကြ်ံသံုးစြဲသူမ်ား ျဖစ္သည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။

တခါတရံတြင္ ညီေလး စိတ္အရမ္းညစ္ေနတတ္သည္။ သူ႔ကို အမ်ားႀကီးေသာက္ေနသူမ်ားကို မေသာက္ရန္ သူ႔အေနျဖင့္ တားျမစ္ခ်င္ေနပါသည္။ သို႔ေသာ္ ညီေလးစကားကိုနားေထာင္မွာ မဟုတ္သည့္အတြက္ သူစိတ္မေကာင္း ျဖစ္ေနတတ္ပါသည္။ တေန႔တည္းတြင္ သူ႔ကို ၄ ဂရမ္ (ေဆးျပားအေန နဲ႔ေျပာလွ်င္ ၅၀ဝ မီလီဂရမ္ပါေသာ ေဆးျပား ၈ ျပား) ထက္ပိုေသာက္မိပါက လူတို႔တြင္ အႏၱရာယ္ ရွိလာပါသည္။ ေဆးပမာဏ နည္းနည္းခ်င္းစီကို အခ်ိန္အၾကာႀကီးစြဲေသာက္လွ်င္လည္း အသည္းႏွင့္ ပတ္သက္ေသာျပႆနာမ်ား ျဖစ္ေပၚတတ္ပါသည္ ဟု ကြ်န္ေတာ္က ထပ္ဆင့္ၿပီး သတိေပးခ်င္ပါသည္။

အသည္းမေကာင္းသူမ်ား၊ အရက္ေသာက္သူမ်ား ေဆးေသာက္ေနလွ်င္ ညီေလး မ်က္ခမ္းလႈပ္ေန တတ္သည္။ ထိုသူမ်ားအေနျဖင့္ ေဆးေသာက္သည့္အခါ ပိုၿပီးသတိထားသင့္သည္မဟုတ္ပါလား။ အရက္ ေသာက္တတ္သူျဖစ္ေနလွ်င္ တေန႔ကို ၂ ဂရမ္ (ေဆးျပား ၄ျပား) ဆိုေသာ ပမာဏသည္သာ အျမင့္ဆံုး လက္ခံႏိုင္ေသာ အတိုင္းအတာျဖစ္သည္။ အႏၱရာယ္ကင္းဖို႔ဆိုလွ်င္ တတ္ကြ်မ္းသူ တစံုတရာ၏ခြင့္ျပဳခ်က္ မပါဘဲ မသံုးေစခ်င္ပါ။ အေအးမိလွ်င္ေသာက္ေသာေဆး၊ ႏွာမြန္လွ်င္သံုးေသာေဆးတို႔တြင္ ညီေလးပါဝင္ တတ္ေသာေၾကာင့္ နည္းနည္းေလးသတိထားၿပီး သံုးေစခ်င္ပါသည္။ ညီေလး ပါရာစီတေမာတြင္ အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေသာအာနိသင္ႏွင့္ အပူက်ေစေသာအာနိသင္တို႕ရွိပါသည္။ ညီေလးတြင္ အေရာင္သက္သာ ေစေသာ အာနိသင္မရွိေသာေၾကာင့္ ျပင္းထန္ေသာ ေရာဂါအေျခအေနတို႔တြင္ ညီေလးကို မသံုးဘဲ သူ႔ထက္ အာနိသင္ျပင္းထန္ေသာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို သံုးစြဲရပါသည္။

ဟုတ္ကဲ့။ ကြ်န္ေတာ္သည္ Ibuprofe ျဖစ္ပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္တြင္ အေရာင္က် အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေစေသာ အာနိသင္အျပင္ အပူက်ေစေသာ အစြမ္းလည္းရွိပါသည္။ တကယ္တမ္းေျပာရမည္ ဆိုလွ်င္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္တြင္ရွိသည့္ အေရာင္က်ေစေသာအာနိသင္သည္ တျခားညီေနာင္ေတြထက္ နည္းပါ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေရာင္ရမ္းေနေသာ ဒါဏ္ရာတို႔ကို ခ်က္ျခင္းသက္သာေစရန္ ကြ်န္ေတာ္အေနျဖင့္ အကူအညီ ေပးႏိုင္မည္မဟုတ္ေၾကာင္း ဝမ္းနည္းစြာနဲ႔ အသိေပးခ်င္ပါသည္။ ေဂါက္ေရာဂါခံစားေနရသူ တစ္ေယာက္အတြက္ ဘာကိုမွ် ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ေပးႏိုင္မည္မဟုတ္ေပ။ ထိုအခ်က္ေလး မွလြဲလွ်င္ အားလံုးကို ကြ်န္ေတာ္ တာဝန္ယူေပးႏိုင္ပါသည္။

ဆိုပါစို႔၊ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ ရာသီမလာမီ (သို႔) လာေနစဥ္တြင္ ျဖစ္ေပၚတတ္ေသာ ကိုက္ခဲနာက်င္မႈအတြက္ ကြ်န္ေတာ္ကို သံုးပါ။ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ ေခါင္းတစ္ျခမ္းကိုက္ျခင္း၊ သြားကိိုက္ျခင္း၊ ဖ်ားနာျခင္းတို႔ကဲ့သို႔ ျပႆနာမ်ားကို ကြ်န္ေတာ္ေကာင္းစြာေျဖရွင္းေပးႏိုင္ပါသည္။ ကေလး ငယ္မ်ားေနမေကာင္း ျဖစ္ေနလွ်င္လည္း လိုအပ္ပါက ကြ်န္ေတာ့္ကို သံုးလို႔ရပါသည္။ ခပ္ျြကားျြကားေလး ေျပာရမည္ဆိုလွ်င္ ကေလးငယ္ေတြ ကာကြယ္ေဆးထိုးၿပီး ေဆးအရွိန္ေၾကာင့္ ေနမေကာင္းျဖစ္ေနသည့္ အေျခအေနမ်ိဳးတြင္ ကြ်န္ေတာ္သည္သာ အားထားရဆံုးျဖစ္ပါသည္။ အရြတ္မ်ား၊ အဆစ္မ်ားနာက်င္ လွ်င္လည္း ကြ်န္ေတာ္ကို ေခၚယူသံုးစြဲႏိုင္ပါသည္။

ထိုမွ်ေလာက္အထိ အသံုးဝင္ေသာ ကြ်န္ေတာ္တြင္လည္း အားနည္းခ်က္တစ္ခုရွိေနပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္သည္ ခႏၶာကိုုယ္အတြင္းရွိ ေသြးတိတ္ေစေသာ Platelets ဟုေခၚသည့္ ေသြးဥမႊားမ်ား၏ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို ေျပာင္းလဲေစၿပီး ေသြးမ်ားကိုက်ဲေစပါသည္။ တနည္းအားျဖင့္ဆိုရလွ်င္ ကြ်န္ေတာ္ကို ေသာက္ေနေသာအခ်ိန္တြင္ ဒါဏ္ရာတစ္ခုခုရခဲ့ပါက ေသြးမတိတ္ေတာ့ဘဲ ေသြးထြက္လြန္တတ္ပါသည္။
ကြ်န္ေတာ္ကိုလည္း တေန႔လွ်င္ (၁.၆ – ၂.၄) ဂရမ္ထက္ပိုမသံုးဖို႔ ကြ်န္ေတာ္ အိုင္ဗ်ဴပရိုဖန္ (Ibuprofen) ကေတာင္းဆိုခ်င္ပါသည္။ တျခားအကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးမ်ားႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္လွ်င္ ကြ်န္ေတာ့္ ေၾကာင့္ အစာအိမ္နဲ႔ အူလမ္းေၾကာင္းတြင္ ျပႆနာျဖစ္ပြားမႈ အေတာ္ကိုနည္းပါးၿပီး အခန္႔မသင့္ေသာ အခါမ်ိဳးတြင္ေတာ့ အစာမေၾကျခင္းမွသည္ ေသြးေၾကာ ေပါက္ျခင္းမ်ိဳးအထိ ျဖစ္တတ္ပါသည္။ တခါတရံတြင္ လည္း ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ နားအူျခင္း၊ မူးေဝျခင္း တို႕ကို ႀကံဳေတြ႕ရတတ္ပါသည္။

ကြ်န္ေတာ္ထက္ ပိုၿပီးအစြမ္းထက္သူအျဖစ္ ကြ်န္ေတာ္တို႔၏ အကိုအႀကီးဆံုး Diclofenac ကို ေရြးခ်ယ္ရပါမည္။ ကြ်န္ေတာ္တြင္ရွိသည့္အာနိသင္အားလံုးကို အကိုႀကီးထံတြင္လည္းေတြ႕ႏိုင္ပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္ႏွင့္ ကုသ၍ရေသာ ေရာဂါတိုင္းကို အကိုႀကီးကလည္း ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ကုသေပးႏိုင္ပါသည္။ အရိုးဆက္ (Synovial Joint) ၾကားတြင္ရွိေသာ အက်ိအရည္ Synovial Fluid တြင္ သြားၿပီးေနႏိုင္ျခင္းသည္ အကိုႀကီး၏ ထူးျခားေသာ အားသာခ်က္တစ္ရပ္ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ဆိုးဆိုးဝါးဝါးအခံရခက္သည့္ အရိုးမ်ား၊ အဆစ္မ်ားအတြင္းမွ နာက်င္ကိုက္ခဲမႈတို႔တြင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အကိုႀကီးသည္ အေကာင္းဆံုး ဝန္ေဆာင္မႈေပးႏိုင္ပါသည္။

မ်က္လံုးမွ တိမ္ဖယ္ထုတ္ၿပီးခ်ိန္၊ ခြဲစိတ္ခန္းထဲမွ ထြက္လာၿပီးခ်ိန္၊ အဆစ္ေရာင္ခါးနာေရာဂါ၊ ေလးဘက္နာေၾကာင့္ နာက်င္ျခင္း၊ က်ီးေပါင္းတက္ျခင္း၊ ေဂါက္ေရာဂါ၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ မီးယပ္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ နာက်င္ကိုက္ခဲမႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးတို႔တြင္အသံုးျပဳႏိုင္ပါသည္။ ဓါတ္မတည့္မႈေၾကာင့္ မ်က္ေျမွးပါး ေရာင္လွ်င္လည္း မ်က္စဥ္းအေနႏွင့္ သံုးလို႔ရသည္။ အကိုႀကီးကို ေသာက္ေဆးအေနႏွင့္သာမက ထိုးေဆး အေနျဖင့္လည္းသံုးႏိုင္သည္။ ဒါဏ္ေၾကလိမ္းေဆးမ်ားတြင္ထည့္သြင္းၿပီး အာရံုေၾကာမ်ားေရာင္ရမ္း၍ နာက်င္ ျခင္း၊ ျြကက္သားမ်ားနာျခင္း၊ ထိခိုက္မႈေၾကာင့္နာက်င္ျခင္း၊ အရြတ္မ်ားနာျခင္းစသည့္ အေျခအေန မ်ားအတြက္လည္း သံုးစြဲႏိုင္ပါသည္။

သူ႔ကို လံုးဝႀကီး စိတ္ခ်လက္ခ် သံုးလို႔ရသည္ေတာ့မဟုတ္။ ကြ်န္ေတာ့္ထက္စာလွ်င္ သူက အစာအိ္မ္ကို ပိုၿပီးထိခိုက္ႏိုင္သည္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္သည္မ်ားတြင္ သံုးရန္လည္း လံုးဝစိတ္ခ်ရသည့္ ေဆးမဟုတ္။ ကေလးသူငယ္မ်ားတြင္သံုးရန္လည္း ကြ်န္ေတာ္ေလာက္မသင့္ေတာ္ပါ။ အစာအိမ္အနာရွိသူ၊ ရင္က်ပ္ေရာဂါရွိသူ၊ ေဆးႏွင့္ဓါတ္မတည့္ဖူးသူတို႔တြင္ အေတာ္ကို သတိထားၿပီး သံုးစြဲရပါသည္။ အစာအိမ္ အနာရွိခဲ့ဖူးသူ၊ အူမႀကီးအနာျဖစ္ဖူးသူ၊ အသည္းမေကာင္းသူမ်ားအေနႏွင့္ ကြ်မ္းက်င္သူမ်ားထံမွ အႀကံဥာဏ္ ရယူၿပီး သံုးစြဲရန္ ကြ်န္ေတာ္သတိေပးခ်င္ပါသည္။

ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို သံုးစြဲေနသူမ်ားအေနႏွင့္ ေသြးေပါင္အတက္အက်ကို သတိထားေပးဖို႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ညီအစ္ကိုအားလံုးက ေတာင္းဆိုခ်င္ပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ညီအစ္ကို ၃ ေယာက္အပါအဝင္ အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ေသြးတိုးေစေသာ အာနိသင္ရွိပါသည္။ အရင္ကတည္းက ေသြးတိုးရွိသူ၊ ေသြးက်ေဆးေသာက္ေနရသူမ်ားသည္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို အလြယ္တကူေသာက္ေနလွ်င္ ကြ်န္ေတာ္တို႔အားလံုး ရင္ေတြတုန္ေနရၿပီ။ ဘာျဖစ္မလဲ၊ ဘာျဖစ္မလဲဆိုၿပီး ရင္ထိတ္ေနရသည္။ ေသြးထပ္တိုးလိမ့္မယ္၊ သတိထား၊ သတိထားလို႔ ေအာ္ၿပီးေျပာခ်င္ေသာ္လည္း အသံကထြက္မလာ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ေျပာေသာစကားကို လမ္းထိပ္ ကြမ္းယာဆိုင္က ေဆးစပ္သမားရဲ့ စကားေလာက္ ဂရုစိုက္မွာမဟုတ္သည္ကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ အလိုအေလ်ာက္ နားလည္ထားပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္ညီေလး ပါရာစီတေမာေၾကာင့္ပင္ တစ္ခါမွ ေသြးမတိုးဘူးသူမ်ားတြင္ ေသြးတိုးႏိုင္ပါသည္။ သတိထားစရာပါ မိတ္ေဆြ။

ခႏၶာကိုယ္ရွိ မည့္သည့္အစိတ္အပို္င္းကိုမွ် မထိခိုက္ေစလိုေသာ ဆႏၵသည္ ကြ်န္ေတာ္တို႔အားလံုးတြင္ ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ေၾကာင့္ အစာအိမ္မွ အက္ဆစ္ေတြ အမ်ားႀကီးထြက္လာႏိုင္သည္။ အကာ အကြယ္ အဟန္႔အတားသာမရွိလွ်င္ အစာအိမ္နံရံတြင္ အနာျဖစ္ျခင္း၊ ေသြးေၾကာေပါက္ျခင္းမ်ိဳးကို ႀကံဳေတြ႔ ႏိုင္သည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို သံုးေနစဥ္ ဗိုက္ေအာင့္ျခင္း၊ ဝမ္းမည္းမည္းသြားျခင္းတို႔ကိုေတြ႕လွ်င္ ေဆးခန္းသြား ဖို႔လိုအပ္ပါၿပီ။ အက္ဆစ္ထြက္ျခင္းကို ဟန္႔တားႏိုင္သည့္ Omeprazole, Lansoprazole တို႔ကဲ့သို႔ အစာအိမ္ကို အကာအကြယ္ျပဳႏိုင္ေသာေဆးမ်ားႏွင့္ တြဲေသာက္လွ်င္ ကြ်န္ေတာ္တို႔စိတ္ခ်မ္းသာရသည္။ အစာတစ္ခုခုစားၿပီးမွ ေသာက္ရင္လည္း ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဝမ္းသာရပါသည္။ ေဆးလိပ္ေသာက္တာကလည္း အက္ဆစ္ထြက္တာကို တနည္းတဖံုနဲ႔တြန္းအားေပးေနသည္ဟု ဆိုလာလွ်င္လည္း မအံ့ဩပါႏွင့္မိတ္ေဆြ။ ထိုအေၾကာင္းကိုသိသည့္ ကြ်န္ေတာ့္အကိုႀကီး Diclofenac သည္ “လူေတြေဆးလိပ္ မေသာက္ရင္သိပ္ ေကာင္း မွာပဲ”ဟု တဖြဖြေျပာေလ့ရွိပါသည္။

ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို အသံုးျပဳပါမ်ားေသာေၾကာင့္ အရမ္းပင္ပန္းရသူမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ မိတ္ေဆြႀကီး ေက်ာက္ကပ္ ျဖစ္ပါသည္။ ခႏၶာကိုယ္ထဲတြင္ အလုပ္လုပ္ၿပီးေသာအခါ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို မလိုအပ္ေတာ့ ေသာေၾကာင့္ ေက်ာက္ကပ္မွတဆင့္ ျပင္ပေလာကကို ျပန္လည္ထြက္ခြါရမည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို သံုးပါမ်ားလွ်င္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ မိတ္ေဆြႀကီးသည္ မ်က္ႏွာမေကာင္းႏိုင္ေတာ့။ ၾကာလာလွ်င္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ျဖတ္သန္းရာျဖစ္သည့္ သူ၏ျြပန္ေပါက္ကေလးမ်ား ပ်က္စီးလာသည္။ “ကြ်န္ေတာ္တို႔လိုေဆးမ်ိဳးကို ေသာက္ၿပီးရင္ အရည္ေတြ အမ်ားႀကီးေသာက္ေပးသင့္တယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔မိတ္ေဆြႀကီး အရမ္းပင္ပန္းမွာမဟုတ္ဘူး” လို႔ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးတစ္မ်ိဳးျဖစ္သည့္ Piroxicam ကလည္း တင္ျပထားေသးသည္။

ကြ်န္ေတာ္တို႔ေၾကာင့္ လူမ်ားအႏၱရာယ္ျဖစ္ရသည္၊ အသက္ဆံုးရံႈးရသည္ကို ၾကားလွ်င္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ လည္း ကာယကံရွင္မိသားစုႏွင့္ ထပ္တူထပ္မွ်ဝမ္းနည္းရသည္။ “ကြ်န္ေတာ္တိို႔ကို သံုးလို႔ ဒီလိုျဖစ္ရတာ” ဟု စြပ္စြဲခဲ့လွ်င္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ျငင္းဆန္ရန္ခက္ခဲသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို မွားယြင္းစြာညႊန္ၾကားခဲ့သူမ်ား၊ မွားယြင္း စြာသံုးစြဲခဲ့သူမ်ားတြင္ေရာ အျပစ္မရွိဘူးလားဟု ေမးၾကည့္ခ်င္သည္။ အမွန္အတိုင္းေျပာရလွ်င္ ဆရာဝန္မ်ား၏ ေဆးခန္းထဲတြင္ သိကၡာရွိရွိေနရသည့္အခါမ်ိဳးတြင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေပ်ာ္ရသည္။ တတ္သိနားလည္သည့္ ေဆးဝါးႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး တာဝန္ရွိသူမ်ား၏ လက္ထဲတြင္ ေနရသည့္အခါ ကြ်န္ေတာ္တို႔စိတ္ခ်မ္းသာရသည္။ တျခားဘုမသိ၊ ဘမသိ လမ္းေဘး ဆိုင္မ်ားတြင္ မရပ္တည္ပါရေစႏွင့္ဟု အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆုေတာင္း ေနမိပါသည္။ ထိုေနရာမ်ိဳးတြင္ မေနခ်င္ပါ။ မေနသင့္လို႔လည္း ကြ်န္ေတာ္တို႔က ခံယူထားသည္။ သို႔ေသာ္ လက္ခံထားသူက လက္ခံထားၿပီး သံုးစြဲသူေတြက လြတ္လြတ္လပ္လပ္ႀကီး သံုးစြဲေနသည့္အခါ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ပင့္သက္ရိႈက္ရံုကလြဲၿပီး ဘာမ်ားတတ္ႏိုင္ပါဦးမလဲ ခင္ဗ်ာ။

.

.

ႏွင္းႏုလြင္ (ေဆးဝါး)

Health For All
June, 2010

ညီမေလးဖတ္ဖို႔ ေဆးဝါးဆိုတာ (၂)

အစာနဲ႔ေဆး တြဲမလား

ညီမေလးေရ

ညီမေလးအပါအဝင္ အိမ္သားေတြအားလံုးေနေကာင္းၾကတယ္ဆိုလို႔ ဝမ္းသာပါတယ္။ ဒီတစ္ပါတ္ေတာ့ မမဆီကို ညီမေလးထည့္ေပး လိုက္တဲ့စာက ျမန္ျမန္ေရာက္လာတယ္။ စာထဲမွာ ညီမေလးက ေမးထားတယ္ေနာ္။ “ေဆးေသာက္ မယ္ဆိုရင္ အစာနဲ႔ပဲ အၿမဲတမ္းတြဲေသာက္ရမလား၊ အစာနဲ႔ တြဲေသာက္လို႔ ရတဲ့ေဆး၊ မရတဲ့ ေဆးဆိုၿပီးေတာ့ေရာ ရွိေသးလား၊ အစာမရွိတဲ့အခ်ိန္ေဆးေသာက္လို႔ေရာ ရသလား” တဲ့။ ဟုတ္တာေပါ့။ ညီမေလးရယ္။ ဒါက လူတိုင္းသိသင့္တဲ့ ေမးခြန္းပဲ။ မမတို႔အားလံုးဟာ အစာရွိမွ ေဆးေသာက္မယ္ဆိုတဲ့ အက်င့္ကို စြဲေနၾကတယ္။ ဒီစကားဟာ မွန္တယ္ဆိုၿပီး ပံုေသသတ္မွတ္လို႔မရသလို မွားယြင္းတယ္လို႔လည္း အတိအက်ေျပာလို႔မရဘူး။

ေဆးဝါးနဲ႔ အစားအစာေတြဟာ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ သက္ေရာက္မႈေတြ ေပးႏိုင္က်တယ္ညီမေလးရဲ့။ ေဆးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ မမတို႔စားလိုက္တဲ့ အစားအေသာက္ေတြေပၚမူတည္ၿပီး အာနိသင္ေတြ ေျပာင္းလဲသြားတတ္တယ္။ ေဆးေတြအလုပ္လုပ္တာ ေႏွးသြားႏိုင္သလို ေဆးအာနိသင္ပိုျပင္းထန္တာမ်ိဳးေတြလည္း ျဖစ္တတ္တယ္ေလ။ ေဆးေတြအလုပ္လုပ္တဲ့ေနရာေတြမွာ ဟန္႔တားလို႔ ေဆးအာနိသင္လည္း ဆံုး႐ံႈးသြားတတ္တယ္ညီမေလးရဲ့။ ဒီေတာ့ ေဆးအားလံုးဟာ အစာနဲ႔ တြဲေသာက္ရမယ္ဆိုတာ မဟုတ္ဘူးေပါ့။ တခ်ိဳ႕ေဆးေတြအတြက္ဆိုရင္ ေရွာင္ရမယ့္ အစားအစာေတြကို သီးသန္႔ေဖာ္ျပထားတတ္သလို၊ စားသံုးလို႔ရတဲ့ အစားအစာေတြကိုလည္း ေဆးညႊန္းစာရြက္မွာ ေသေသခ်ာခ်ာ ထည့္သြင္းထားေပးတယ္ ညီမေလးရဲ့။

မမတို႔ေတြ ေဆးတစ္မ်ိဳးကို ေသာက္လိုက္တယ္ ဆိုပါစို႔။ အဲဒီေဆးကို အစာအိမ္နဲ႔ အူလမ္းေၾကာင္းက မစုပ္ယူႏိုင္ေအာင္ အစာေတြက တားျမစ ္လိုက္တယ္။ ဒီေတာ့ေသြးထဲက ေဆးပမာဏဟာ ရွိရမယ့္ အတိုင္းအတာထက္ နည္းသြားၿပီး အလုပ္ေကာင္းေကာင္း မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ ဘူးေလ။ ညီမေလးၾကားဖူးမလားေတာ့ မသိဘူး။ အျပင္မွာေတာ့ (E-Mycin = Erythromycin) လို႔ေခၚၾကတဲ့ ပိုးသတ္ေဆးေလ။ သူဆိုရင္ အစာနဲ႕ အတူတြဲေသာက္မိရင္ အလုပ္ေကာင္းေကာင္းမလုပ္ႏိုင္ေတာ့ဘူးညီမေလးရဲ့။ ဒီလိုေဆးမ်ိဳးကိုက်ေတာ့ အစာမရွိတဲ့အခ်ိန္ အေကာင္းဆံုးကေတာ့ အစာမစားခင္ ၁ နာရီ ေလာက္အလို ဒါမွမဟုတ္ အစားစားၿပီး ၂ နာရီေလာက္ၾကာေတာ့မွပဲ ေသာက္သင့္တာေပါ့ကြယ္။ မမတို႔သိက်တဲ့ အေမာက္စီဆီလင္ (Amoxicillin) ၊ အမ္ပီဆီလင္ (Ampicillin) လိုေဆးမ်ိဳးေတြ ဟာလည္း ဒီအတိုင္းပဲေပါ့။

ကယ္လ္စီယမ္ၾကြယ္ဝတဲ့ အစားအေသာက္ေတြ၊ ႏို႕၊ ဒိန္ခ်ဥ္လိုမ်ိဳးေတြ၊ ကယ္လ္စီယမ္ ျဖည့္စြက္အားေဆး ေတြဟာ တက္ထရာဆိုက္ကလင္း (Tetracycline) လို ပိုးသတ္ေဆးေတြ၊ အ႐ိုးပြေရာဂါအတြက္သံုးတဲ့ ေဆးေတြရဲ့ အာနိသင္ကို ငံုၿပီး ဖ်က္စီးပစ္လိုက္တယ္ေလ။ ဒီေတာ့ မမတို႔ေသာက္လိုက္တဲ့ ေဆးေတြရဲ့ အာနိသင္ကို အျပည့္အဝ မရေတာ့ဘူး။ ေရာဂါကုသရမယ့္ သက္တမ္းက ပိုၾကာသြားတာေပါ့ကြယ္။ ဒီေတာ့ ပိုးသတ္ေဆးေသာက္ခါနီး ၂နာရီ၊ ၃ နာရီေလာက္အလိုတည္းက ႏြားႏို႔ေသာက္တာ၊ ႏို႔ပါတဲ့ အစားအစာေတြစားတာမ်ိဳး မလုပ္နဲ႔ေပါ့ ညီမေလးရယ္။

ဂရိတ္ဖ႐ုသီးလိုမ်ိဳး အသီးေတြဟာ ေဆးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႔ ဓါတ္ျပဳႏိုင္တယ္ညီမေလးရဲ့။ သူမွာလည္း ေကာင္းတဲ့အခ်က္ေတြေတာ့ ရွိတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ေဆးေတြနဲ႔ေတာ့ တြဲသံုးလို႔မရဘူး။ သူနဲ႔ တြဲသံုးမိရင္ ေဆးေတြဟာ ျပင္းထန္တဲ့အာနိသင္ေတြကို ေပးလာႏိုင္သလို ေဆးရဲ့အာနိသင္လည္း ပ်က္သြားတတ္တယ္ ညီမေလးရဲ့။ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြကလည္း ျပင္းထန္ႏိုင္တယ္ေလ။ ဒီေတာ့ ေဆးေသာက္ေနတဲ့အခ်ိန္ ဒီအသီးေတြစားတာ၊ အသီး ေဖ်ာ္ရည္နဲ႔ တြဲေသာက္တာမ်ိဳးကို မလုပ္ရဘူးေပါ့။ အထူးသျဖင့္ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ေသြးတိုးေရာဂါ၊ ဝက္႐ူးျပန္ေရာဂါ အတြက္ေဆးေသာက္ေနရတဲ့သူေတြ၊ အဆီခ်ေဆးေသာက္ေနရတဲ့သူေတြဟာ ဂရိတ္ဖ႐ုသီးကို အရမ္းသတိထားရတယ္ ညီမေလးရဲ့။ ေဖ်ာ္ရည္ေလး တစ္ခြက္ျဖစ္ေနပါေစ မသင့္ေတာ္ရင္ ေပးလာတဲ့တံု႔ျပန္မႈဟာ အရမ္းျပင္းထန္လြန္းေတာ့ မမတို႔အတြက္ အႏၱရာယ္ ရွိလာတာေပါ့။

ဆီးခ်ိဳေရာဂါရွိတဲ့သူေတြဟာ သူတို႔ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ သၾကားဓါတ္ေတြ မမ်ားေအာင္ဆိုၿပီး ေဆးေတြေသာက္ ရတယ္ေလ။ ဆီးခ်ိဳက်ေဆးေပါ့ ညီမေလးရယ္။ ဒီေဆးေတြက်ေတာ့ အစာမရွိတဲ့အခ်ိန္ ေသာက္လိုက္မိရင္ ေသြးသၾကားပမာဏက အရမ္းထိုးက်သြားတယ္။ မူးတာ၊ ေခြ်းေစးေတြထြက္တာ၊ ေျခလက္တုန္တာကေန ေရွာ့ခ္ရတဲ့ အထိျဖစ္ႏိုင္တယ္ညီမေလးရဲ့။ သူတို႔ေတြက်ေတာ့ အစာစားခါနီး ဒါမွမဟုတ္ အစာစားၿပီးတဲ့အခ်ိန္မ်ိဳးမွာပဲ ေသာက္သင့္တာေပါ့ေနာ္။ သံဓါတ္ပါတဲ့ အားေဆးေသာက္တဲ့ သူေတြက်ေတာ့ လဘက္ရည္၊ လဘက္ေတြကိုမစားရဘူး။ ဒီလိုအစားအစာေတြက်ေတာ့ သံဓါတ္ရဲ့ စုပ္ယူမႈကိုက်ဆင္း ေစတယ္။ သံဓါတ္ခ်ိဳ႕တဲ့လို႔ဆိုၿပီး ျဖည့္စြက္အားေဆးကို လဘက္ရည္နဲ႔ေသာက္ရင္ေတာ့ အာနိသင္က ဘာမွ ထူးျခားလာမွာ မဟုတ္ဘူးေပါ့ကြယ္။

တခ်ိဳ႕ေဆးေတြက်ေတာ့ ခႏၶာကိုယ္ကို အႏၱရာယ္ရွိလာႏိုင္လို႔ အစာနဲ႔တြဲေသာက္ေပးရတယ္ညီမေလးရဲ့။ အထူးသျဖင့္ အဆစ္အျမစ္ေရာင္ ကိုက္တာမွာ အသံုးျပဳတဲ့ေဆးေတြ၊ အိုင္ဗ်ဴပ႐ိုဖန္ (Ibuprofen)၊ နပ္ပ႐ိုဇန္ (Naproxen)၊ ဒိုင္ကလိုဖန္ (Diclofen) တို႔လို အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးေတြေပါ့။ ဒီလိုေဆးမ်ိဳးေတြဟာ အစာအိမ္မွာ သက္ေရာက္မႈအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ အႏၱရာယ္ေပးႏိုင္တယ္။ အစာနဲ႔တြဲေသာက္လိုက္တဲ့ အခါက်ေတာ့ အစာက ေဆးနဲ႔ အစာအိမ္ နံရံထိေတြမႈကို ကာကြယ္ထားလိုက္ၿပီး ေဆးေၾကာင့္ အစာအိမ္ေရာင္တာ၊ အစာမေၾကျဖစ္တာေတြ နည္းသြားတယ္။

ေနာက္တခုက အရပ္ထဲမွာလူေတြ ဝယ္သံုးေနၾကတဲ့ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးဆိုတာေတြေလ။ အဲဒီေဆးေတြမွာ အက္စပရင္ (Aspirin) ပါတာကို ေတြ႔ရတယ္ညီမေလးရဲ့။ အဲဒီ အက္စပရင္ဟာ ကေလးေတြအတြက္ လံုးဝမသင့္ေတာ္ဘူး၊ အသည္းပ်က္ တတ္တယ္၊ အစာအိမ္ေသြးေၾကာေပါက္ၿပီး ေသြးယိုတတ္တာေပါ့။ လူႀကီးေတြေသာက္တဲ့အခါလည္း ပမာဏာမ်ားရင္ အရမ္းအႏၱရာယ္ရွိလို႔ သာမန္ေခါင္းကိုက္၊ ဖ်ားနာလို႔ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ ေဆးေသာက္မယ္ဆိုရင္ေတာင္ အရမ္းသတိထားရတာေပါ့။ ဒီေတာ့ ညီမေလးေရ အစာနဲ႔တြဲေသာက္ပါလို႔ ညႊန္ၾကားတဲ့ေဆးတိုင္းကို အစာနဲ႔အတူတြဲေသာက္လိုက္ေပါ့။ ဒါမွမဟုတ္ရင္လည္း အစာမစားခင္ နာရီဝက္အလို၊ အစာစားၿပီး နာရီဝက္အလိုမွာ ေသာက္သင့္တာေပါ့ကြယ္။ ဒါေတြကို မမတို႔သံုးမယ့္ေဆးရဲ့ အညႊန္းမွာပါပါတယ္။

အဂၤလိပ္စာတတ္တဲ့သူတိုင္းဟာ ေဆးညႊန္းစာရြက္ရဲ့ အဓိပၸါယ္ကို အျပည့္အဝ နားလည္မွာမဟုတ္ဘူး။ ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့က်င္သင္ၾကားထားတဲ့ က်န္းမာေရး ဝန္ထမ္းေတြကေတာ့ ပိုစိတ္ခ်ရတာေပါ့။ ဒီေတာ့ ညီမေလးရယ္ ကိုယ္ေသာက္မယ့္ေဆးနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး တစ္စံုတစ္ခု ရွင္းရွင္းလင္းလင္းမသိေသးလို႔ရွိရင္ ထပ္ထပ္ၿပီး ေမးဖို႔ကို ဝန္မေလးပါနဲ႕။ မသိလို႔ေမးတာကို မရွက္ပါနဲ႔ကြယ္။ ေသေသခ်ာခ်ာမသိဘဲ သံုးေစလိုက္မိရင္ တကယ့္တကယ္ နစ္နာမွာက လူနာပဲေလ၊ ဟုတ္တယ္မလား ညီမေလးေရ။ ေဆးခန္းတစ္ခုထဲက ထြက္လာၿပီးတိုင္း ဆရာဝန္ေတြ၊ ေဆးဝါးပညာရွင္ ေတြကို ေမးသင့္တဲ့ ေမးခြန္းေလးေတြကို ထပ္ၿပီး ေျပာျပလိုက္ဦးမယ္ေနာ္။

ပထမဆံုး အခ်က္ကေတာ့ ဒီေဆးဘယ္လို အလုပ္လုပ္လဲဆိုတာေမးရမယ္ေလ။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ဘယ္ေလာက္ ၾကာၾကာ ေသာက္ရမလဲ ဆိုတာေပါ့။ ဒီေဆးကို ဘယ္လိုအသံုးျပဳရမယ္၊ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ေသာက္ရမလဲ ဆိုတာရယ္၊ ဒီေဆးေသာက္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ တျခားေဆးေတြ၊ အစားေသာက္ေတြ၊ လႈပ္ရွားမႈေတြ ေရွာင္ဖို႔လိုမလို ဆိုတာေတြကိုလည္း ေမးထားရမယ္ေနာ္။ ဒီေဆးေသာက္ရင္ ဘယ္လိုေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြ ႀကံဳေတြလာႏိုင္သလဲ ဆိုတာကိုလည္း သိထားရမယ္ ညီမေလး။ ဒီလိုမ်ိဳးေတြကို သိထားမွသာ ပံုမွန္မဟုတ္တဲ့ လကၡဏာေတြေတြ႔ရရင္ ေဆးေၾကာင့္ ျဖစ္လာတာလား၊ ေရာဂါရဲ့ လကၡဏာလားဆိုတာကို ရွင္းရွင္းသိမွာေပါ့ေနာ္။ တကယ္လို႔ အဲဒီလိုမ်ိဳး ေတြျဖစ္လာရင္လည္း ဘယ္လိုလုပ္ေပးသင့္ သလဲဆိုတာကိုပါ ထည့္ေမးခဲ့ပါေနာ္။

ေဆးေသာက္တဲ့အခါမွာလည္း ဆရာဝန္က တစ္စံုတစ္ရာသီးျခားထပ္ၿပီး မညႊန္းၾကားခဲ့ရင္ အဲဒီေဆးကို ေရနဲ႔သာ ေသာက္သင့္ပါတယ္ ညီမေလးရယ္။ ေဆးေတာင့္အခြံေတြကိုခြ်တ္ၿပီး ေကာ္ဖီ၊ လဘက္ရည္ ပူပူနဲ႔ေရာ ေသာက္တာမ်ိဳးကိုလည္း မလုပ္မိေစနဲ႔ေနာ္။ အပူက ေဆးေတြအလုပ္လုပ္တဲ့ေနရာမွာ အဟန္႔အတားျဖစ္ေစ တတ္တယ္ ညီမေလးရဲ့။ ဒီလိုပါပဲ။ တျခားအေအးေတြ၊ ေဖ်ာ္ရည္ေတြနဲ႔ တြဲေသာက္တာမ်ိဳးလည္း ေရွာင္ရမယ္ေနာ္။

ဆရာဝန္ေတြ၊ ေဆးဝါးပညာရွင္ေတြကို မေမးဘဲနဲ႔ ေဆးျဖတ္တာ၊ ေဆးေလ်ာ့ေသာက္တာ၊ အခ်ိန္ေျပာင္း ေသာက္တာမ်ိဳးကိုလည္း မလုပ္ရဘူး။ ေဆးေတြကို ေခ်တာ၊ ခ်ိဳးတာ၊ ဝါးစားတာမ်ိဳးလည္း မလုပ္ပါနဲ႔ေနာ္။ အဲဒီလိုလုပ္ဖို႔ လုပ္ဖို႔လိုအပ္တဲ့ေဆးဆိုရင္လည္း ဆရာဝန္က အေသးစိတ္ ထပ္ေျပာပါလိမ့္မယ္။ တကယ္လို႔ ေဆးလံုးေတြ၊ ေဆးေတာင့္ေတြကို မ်ိဳခ်ဖို႔ ခက္ခဲတဲ့သူေတြဆိုရင္လည္း မိမိနဲ႔ အဆင္ေျပႏိုင္တဲ့ ေဆးရည္ပံုစံရႏိုင္မလား ဆိုတာကို ေမးရမယ္။ ဘယ္ေဆးကိုပဲေသာက္ေသာက္၊ ဆရာဝန္ရဲ့ ညႊန္ၾကားခ်က္ကိုယူဖို႔ေတာ့ မေမ့ပါနဲ႔ ညီမေလး။
မမ အခုေျပာျပသြားတာေတြက ေဆးအားလံုးရဲ့ သေဘာတရားကို ၿခံဳငံုၿပီးေတာ့ ေျပာျပသြားတာပါ။ တကယ့္တမ္းေသာက္ရမယ့္သူရဲ့ အေျခအေနကိုလိုက္ၿပီး သက္ဆိုင္ရာ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းေတြက အေသးစိတ္အခ်က္ အလက္ေတြ၊ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ေျပာျပပါလိမ့္မယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ ညီမေလးသိခ်င္ေနတဲ့ ေမးခြန္းေလးေတြရဲ့ အေျဖကိုရွင္းရွင္းလင္းလင္း သိရၿပီေပါ့ေနာ္။ အေပၚမွာေရးျပခဲ့တာေတြကို ညီမေလးအပါအဝင္ အားလံုးက နားလည္လက္ခံၿပီး လိုက္နာၾကလိမ့္မယ္လို႔ မမေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။

.

.

ရႊင္လန္းခ်မ္းေျမ႕ပါေစကြယ္
မမ
ႏွင္းႏုလြင္ (ေဆးဝါး)
စရဏမဂၢဇင္း (ေမ၊ ၂၀၁၀)

အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ တိတ္တဆိတ္ရန္သူမ်ား

“ပုခက္လႊဲတဲ့လက္ဟာ ကမၻာႀကီးကိုလႊမ္းမိုးႏိုင္စြမ္းရွိတယ္” ဆိုတဲ့ အဆိုကို လူတိုင္းသိၾကေပမယ့္ ပုခက္လြဲမယ့္ လက္ပိုင္ရွင္အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ မထင္မရွားေရာဂါေတြကို ခံစားေနရတာကိုေတာ့ လူတိုင္းမသိပါဘူး။ တခ်ိဳ႕ အမ်ိဳးသမီးေတြဆိုရင္ မိမိတို႔မွာ ဒီလိုမ်ိဳးေရာဂါေတြရွိေနတယ္ဆိုတာကိုေတာင္ မရိပ္စားမိၾကပါဘူး။ ကမၻာေပၚ မွာရွိတဲ့ သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ သူတို႔ဆီကို တိတ္တဆိတ္ဝင္ေရာက္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြကို သတိမထားမိၾကပါဘူး။ အဲဒီေရာဂါေတြဟာ သာမန္ျဖစ္ေနက် အပယိကနာဖ်ားမႈ လကၡဏာေတြကိုသာ ဟန္ျပ အေနနဲ႔ ေဖာ္ျပတတ္တာေၾကာင့္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက သူ႔ကို ေရာဂါတစ္ခုလို႔ မသတ္မွတ္ေတာ့ဘဲ ေပါ့ေပါ့ဆဆ ေနမိတတ္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ဟာ ဘာေၾကာင့္ မွန္းမသိဘဲ ႏံုုးေနတာ၊ ပိန္လာတာ၊ ဝလာတာ၊ ျြကက္သားမ်ားနာက်င္တာ၊ ဗိုက္နာတာ၊ ရာသီလာစဥ္ျပင္းျပင္းထန္ထန္ နာက်င္ကိုက္ခဲတာမ်ိဳးရွိလာခဲ့ရင္ေတာ့ အဲဒီအမ်ိဳးသမီးမွာ တစ္စံုတစ္ရာမွားယြင္းေနၿပီလားဆိုတာကို ျပန္ဆန္းစစ္ၾကည့္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။

၁။ သားအိမ္အေျမွးပါး ေနရာလြဲျခင္း (Endometriosis)

Endometrium ဆိုတာ သားအိမ္အတြင္းမွာ တည္ရွိေနတဲ့အလႊာျဖစ္ၿပီး သူ႔ဆီမွာ ဂလင္း (Glands)ေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ရာသီေသြးေပၚခ်ိန္ကေန သားဥေၾကြခ်ိန္အတြင္း အဲဒီအလႊာဟာ ပိုၿပီး ထူလာပါတယ္။ သားဥေၾကြခ်ိန္ေရာက္လို႔မွ သေႏၶတည္ခြင့္မရဘူးဆိုရင္ေတာ့ အဲဒီအလႊာဟာ ကြာက်ၿပီး အျပင္ကို ေသြးေတြအေနနဲ႔ထြက္သြားပါတယ္။ ဒါကို ရာသီလာတယ္လို႔သတ္မွတ္ၾကတာပါ။ သားအိမ္အေျမွးပါး ေနရာလြဲ တယ္ဆိုတာကေတာ့ သားအိမ္အတြင္းမွာရွိရမယ့္ Endometrium အလႊာဟာ တျခားေနရာေတြကို လြဲမွားစြာ ေရာက္ရွိေနျခင္းပါ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ေတာ့ ဝမ္းဗိုက္၊ ဆီးအိမ္တို႔ဆီကို ေရာက္တာမ်ားပါတယ္။
အဲဒီေနရာေတြမွာလည္း Endometrium အလႊာေတြဟာ ရာသီလာသလိုပဲ အခ်ိန္တန္ရင္ ကြာက် ေနေပမယ့္ ဒီေသြးေတြဟာ အျပင္ကို ထြက္ခြင့္မရပါဘူး။ အဲဒီကေနသူတို႔ဟာ အရည္အိတ္ေတြအျဖစ္ တျဖည္းျဖည္း ႀကီးထြားလာၿပီး ၾကာလာရင္ စပ်စ္သီးခိုင္လိုမ်ိဳး ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒီအခါမွာ ျပင္းျပင္းထန္ထန္နာက်င္ျခင္း၊ အတြင္းပိုင္းမွာ ေသြးယိုျခင္း၊ ေသြးႏွင့္ တစ္သွ်ဴးမ်ား ပုပ္သိုးျခင္း၊ တစ္သွ်ဴးမ်ားေရာင္ရမ္းျခင္းတို႔ကို ေနာက္ဆက္တြဲ အေနနဲ႔ ႀကံဳေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။

သားအိမ္အေျမွးပါး ေနရာလြဲျခင္း (Endometriosis) ဟာ ဆီးအိမ္ေတြ၊ အူေတြရဲ့ အလုပ္လုပ္တဲ့ေနရာ၊ လႈပ္ရွားတဲ့ေနရာေတြမွာပါ အခက္အခဲေတြျဖစ္လာေစပါတယ္။ ဒီေရာဂါကိုခံစားရေတာ့မယ္ဆိုရင္ ရာသီလာစဥ္မွာ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ နာက်င္ကိုက္ခဲျခင္း၊ ခါးနာျခင္း၊ ေျခေထာက္နာျခင္း၊ ပ်ိဳ႕အန္ျခင္း၊ ဝမ္းသြားျခင္း၊ အမ်ိဳးသားႏွင့္ အတူေနစဥ္နာက်င္ျခင္း၊ ဆီးသြားစဥ္ နာျခင္း (သို႔) ပူျခင္း၊ ဝမ္းဗိုက္ ျြကက္တက္ျခင္း၊ ဆီးသြားရင္း ေသြးပါျခင္းတို႔ကို ႀကံဳေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ဟာ ရာသီလာစဥ္နာက်င္တယ္ ဆိုတာကို ပံုမွန္ဆိုၿပီး ေပါ့ေပါ့တန္တန္သေဘာမထားဘဲ ေနာက္ဆက္တြဲလကၡဏာ ေတြကို မ်က္ေခ်မျပတ္ ေစာင့္ၾကည့္သင့္ပါတယ္။

.

၂။ တာရွည္ပင္ပန္းမႈေရာဂါစု (Chronic Fatigue Syndrome – CFS)

CFS ကိုခံစားရတဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြက်ေတာ့ အေၾကာင္းရင္းမရွိဘဲ ေမာပန္းေနတတ္ပါတယ္။ ေမာပန္း ႏြမ္းနယ္မႈဟာ အရမ္းျပင္းထန္တာေၾကာင့္ ေန႔စဥ္လႈပ္ရွားသြားလာမႈေတြကို အဟန္႔အတားျဖစ္လာပါတယ္။ ညဘက္ေတြမွာေကာင္းစြာ အိပ္စက္ၿပီးအနားယူတာေတာင္ ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္မႈေတြဟာ ေပ်ာက္ကြယ္မသြားပါဘူး။ ရုတ္တရက္ ဆက္တိုက္ပင္ပန္းေနတာမ်ိဳးျဖစ္တတ္သလို ျပတ္ေတာင္းျပတ္ေတာင္းနဲ႔ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ခံစားရ တတ္တာမ်ိဳးလည္းရွိပါတယ္။ ဒီလိုခံစားရတာေတြဟာ လေပါင္းမ်ားစြာကေန ႏွစ္ေတြအထိေတာင္ ၾကာတတ္ ပါတယ္။

မ်ားေသာအားျဖင့္ေတာ့ CFS ဟာ ေလျပြန္္ေရာင္တာ၊ အသည္းေရာင္တာ၊ အူနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ေရာဂါေတြ၊ ရိုးရိုးအေအးမိတာေတြရဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲအေနနဲ႔ ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ တခါတေလေတာ့လည္း ဘာေရာဂါနဲ႔ မွမတြဲဘဲ သီးျခားခံစားရတတ္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္မႈေတြဟာ ျပင္းထန္ၿပီး အၿမဲ လိုလိုခံစားေနရမယ္၊ အလုပ္အကိုင္ေတြ၊ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးေတြကိုပါ ထိခိုက္လာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ သက္ဆိုင္ ရာဆရာဝန္နဲ႔ျပသၿပီး ေရာဂါအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးဖို႔လိုအပ္လာပါၿပီ။
CFS ကိုကုသမယ္ဆိုရင္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာေရာ၊ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာအေျခအေနေတြကိုပါ ထည့္တြက္ရပါလိမ့္မယ္။ CFS ကို အၿပီးတိုင္သက္သာေပ်ာက္ကင္းေစတယ္ဆိုတဲ့ ေဆးမ်ိဳးေတာ့ မရွိေသးပါဘူး။ ေလာေလာဆယ္ သက္သာဖို႔၊ ကာကြယ္ဖို႔ေလာက္ပဲ တတ္ႏိုင္ပါတယ္။ အားကစားလုပ္တာကေတာ့ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ႏြမ္းနယ္မႈေတြကို သက္သာေစၿပီး စိတ္က်ေရာဂါရဲ့လကၡဏာဆိုရင္လည္း စိတ္က်ေရာဂါကိုကုသတဲ့ ေဆးမ်ားကို သံုးစြဲေပးရင္ ေရာဂါကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ပါတယ္။

CFS ျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းအရင္းကိုေတာ့ အခုထက္ထိ တိတိက်က် မသိရေသးပါဘူး။ ေသြးထဲမွာ သံဓါတ္နည္းေနျခင္း၊ ေသြးတြင္းသၾကားဓါတ္ေလ်ာ့က်ေနျခင္း၊ ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ ဓါတ္မတည့္မႈ၊ မိႈစြဲကပ္ျခင္း တို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ရတယ္လို႔လည္းခန္႔မွန္းၾကပါတယ္။ CFS ခံစားေနရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ အခ်ိန္ၾကာလာတာနဲ႔ အမွ် စိတ္က်ေရာဂါကိုပါ တြဲဖက္ခံစားရတတ္တာေၾကာင့္ သတိထားဖို႔လိုပါတယ္။ ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ ျပန္ရည္က်ိတ္မ်ားနာက်င္ျခင္း၊ ႏံုးေနျခင္း၊ အားနည္းျခင္း၊ လည္ေခ်ာင္းနာျခင္း၊ ၾကြက္သားမ်ားနာျခင္း၊ အာရံုမစိုက္ႏိုင္ ျခင္းတို႔ဟာ CFS ကို ႀကိဳတင္သိႏိုင္တဲ့ သဲလြန္စေတြျဖစ္တာေၾကာင့္ အဲဒီလကၡဏာေတြထဲက ၄ ခုေလာက္ရွိေနရင္ CFS ျဖစ္ေနတယ္လို႔ သတ္မွတ္လို႔ရပါတယ္။

.

၃။ မွ်င္ထူျြကက္သားမ်ားေရာင္ရမ္းျခင္း (Fibromyalgia)

မွ်င္ထူျြကက္သားေတြ ေရာင္ရမ္းတယ္ဆိုတာ ၾကြက္သားေတြ၊ အရိုးေတြကိုတြယ္ဆက္ထားတဲ့ အရြတ္ေတြ၊ အရိုးေတြကို ဆိုင္းထားတဲ့တြယ္ဆက္တစ္သွ်ဴးေတြ ေရာင္ရမ္းတာပါပဲ။ ေဆးပညာအသံုးအႏႈန္းနဲ႔ဆိုရင္ေတာ Fibromyalgia Syndrome လို႔သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ လူနာေတြအေနနဲ႔ အလုပ္ပင္ပင္ပန္းပန္းလုပ္ထားရသလို နာက်င္ေနတတ္ပါတယ္။ ဒီေရာဂါဟာ သက္လတ္ပိုင္းအမ်ိဳးသမီးေတြမွာ အျဖစ္မ်ားၿပီး အထူးသျဖင့္ ေက်ာင္းဆရာမ၊ စကၠထရီ၊ အေရာင္းဝန္ထမ္း၊ သူနာျပဳေတြမွာ ပိုၿပီး ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

ဒီလိုမ်ိဳးခံစားရတဲ့အခ်ိန္ေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြအေနနဲ႔ ဘာကိုမွ မလုပ္ဘဲၿငိမ္ေနျခင္းထက္ မိမိတို႔ႏွစ္သက္ တဲ့ ပံုမွန္အလုပ္ေတြကို ဆက္ၿပီး လုပ္ေနသင့္ပါတယ္။ အျပင္ကို မိသားစု၊ သူငယ္ခ်င္းအေပါင္းအသင္းမ်ားနဲ႔ အလည္အပတ္သြားတာ၊ အာဟာရျပည့္ဝတဲ့ အစားအစာ ေတြစားေသာက္တာ၊ အျပည့္အဝ အနားယူတာ၊ အိပ္စက္တာေတြကိုေတာ့ အထူးဂရုစိုက္ၿပီး လုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။ Fibromyalgia ခံစားရတဲ့သူေတြဟာ ေျခေထာက္ေတြပံုပ်က္သြားတာ၊ မသန္စြမ္းေတာ့တာမ်ိဳးအထိျဖစ္တာကေတာ့ နည္းပါတယ္။ ေရာဂါလကၡဏာ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားဟာ ေဆးကုသမႈ ခံယူတာလိုက္တာနဲ႔သက္သာသြားတတ္ပါတယ္။

ဘက္တီးရီးယားေတြ၊ ဗိုင္းရပ္စ္ေတြကူးစက္ဝင္ေရာက္တာ၊ အက္ဆီးဒင့္၊ ေဂါက္ေရာဂါ၊ အရိုးအဆစ္မ်ား ေရာင္ကိုက္တာ အပါအဝင္ တျခားေရာဂါေတြေၾကာင့္ Fibromyalgia ဟာ ပိုဆိုးရြားသြားတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္မွာ ၾကြက္သားမ်ားနာက်င္ျခင္း၊ ရာသီလာစဥ္ နာက်င္ကိုက္ခဲျခင္း (ဒီလကၡဏာကေတာ့ သားအိမ္အေျမွးပါး ေနရာလြဲျခင္းနဲ႔မွားတတ္ပါတယ္)၊ ႏံုးျခင္း၊ ၾကာရွည္ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ မူးေဝျခင္း၊ က်ဥ္ျခင္း၊ အိပ္စက္ခ်ိန္မမွန္ျခင္းတို႔ရွိလာရင္ သတိထားေပးဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။

.

၄။ Lupus

မိမိရဲ့ အဂၤါအစိတ္အပိုင္းေတြကို ရန္သူအမွတ္နဲ႔ ျပန္ဖ်က္ဆီးပစ္တတ္တဲ့ Lupus လို႔အမည္ရတဲ့ေရာဂါဟာ အမ်ိဳးသားေတြထက္ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ၉ ဆပိုၿပီးျဖစ္ႏိုင္တဲ့ေရာဂါတစ္ခုပါ။ အလြယ္ကူဆံုးေျပာရရင္ Lupus ဆိုတာ ခႏၶာကိုုယ္ထဲမွာရွိတဲ့ ကိုယ္ခံစြမ္းအားအဖြဲ႔အစည္းကို အလုပ္ပိုလုပ္လိုက္ေစတာပါပဲ။ ဒီအတြက္ ခႏၶာကိုုယ္ မွာရွိတဲ့ အလိုအေလ်ာက္ တံု႔ျပန္တဲ့အဖြဲ႔အစည္း Auto Immune System ဟာ တစ္သွ်ဴးေတြကို ျပန္ဖ်က္ဆီး ပစ္ပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္စဥ္မ်ိဳးဟာ ခႏၶာကိုုယ္အႏွံ႕အျပားမွာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေက်ာက္ကပ္ကိုသာ ထိခိုက္ခဲ့ရင္ အသက္ကိုေတာင္ အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေစာေစာစီးစီး ေရာဂါရွာေတြ႕ဖို႔နဲ႔ ကုသမႈခံယူဖို႔ဟာ အရမ္းကိုအေရးႀကီးပါတယ္။ ဒီေရာဂါကိုကုသတဲ့ေနရာမွာလည္း ေရာင္ရမ္းမႈကို ေလ်ာ့ခ်ဖို႔၊ လကၡဏာေတြကို သက္သာဖို႔ေလာက္သာ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ၿပီး အၿပီးတိုင္ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ေတာ့ တာဝန္မယူႏိုင္ေသးပါဘူး။

Lupus ရဲ့ လကၡဏာေတြကေတာ့ အမ်ိဳးမ်ိဳးပါပဲ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ေတာ့ အနီေရာင္အကြက္ေတြဟာ ႏွာတံကိုအေျချပဳကာ ပါးျပင္ႏွစ္ဘက္ကို လိပ္ျပာပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ ထြက္လာတာေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ တုတ္ေကြးမိတာ နဲ႔တူတဲ့ လကၡဏာေတြ၊ ေမာပန္းျခင္း၊ ဖ်ားျခင္း၊ အစာစားခ်င္စိတ္နည္းလာျခင္း၊ ပ်ိဳ႕အန္ျခင္း၊ အဆစ္နာျခင္း၊ ပိန္လာျခင္း၊ ေသြးအားနည္းျခင္း၊ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီျခင္း၊ အရိုးအဆစ္မ်ားေရာင္ကိုက္ျခင္း၊ ေသြးအားနည္းျခင္း၊ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးျခင္းတို႔ဟာ အျဖစ္မ်ားတာေၾကာင့္ ဒီလိုလကၡဏာေတြေပၚလာရင္ မေပါ့ဆသင့္ေတာ့ပါဘူး။

.

၅။ သိုင္းရြိဳက္ျပႆနာမ်ား (Thyroid Problems)

လည္ပင္းမွာရွိတဲ့ ဖဲျပားပံုသိုင္းရြိဳက္အက်ိတ္ Thyroid Gland ကေနထြက္တဲ့ သိုင္းရြိဳက္ေဟာ္မုန္း Thyroid Hormone ဟာ ခႏၶာကိုယ္မွာရွိတဲ့ ဆဲလ္ေတြအားလံုးရဲ့ အလုပ္လုပ္တဲ့ေနရာမွာ သက္ေရာက္မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။ အဲဒီ သိုင္းရြိဳက္ေဟာ္မုန္းနည္းသြားတာ Hypothyroidism၊ မ်ားသြားတာ Hyperthyroidism ေတြဟာ က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ေစပါတယ္။ အခုလိုသိုင္းရြိဳက္မွာ ျပႆနာျဖစ္ရတာဟာလည္း ခႏၶာကိုယ္ မွာရွိတဲ့ ကိုယ္ခံစြမ္းအားအဖြဲ႔အစည္း အလုပ္လုပ္တာနဲ႔ သက္ဆိုင္ေနပါတယ္။ အေၾကာင္းအရင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ Auto Immune System ကေန Antibodies တခ်ိဳ႕ကိုထုတ္လိုက္ၿပီး သူတို႔က Thyroid Gland ကို သြားၿပီး အေႏွာင့္အယွက္ေပးပါတယ္။ သူတို႔ေၾကာင့္ Thyroid Gland ဟာ ပိုၿပီးအလုပ္လုပ္လာၾကသလို အလုပ္လုပ္ႏိုင္တဲ့ စြမ္းအားေတြလည္း ေလ်ာ့ၾကသြားတတ္ပါတယ္။

သိုင္းရြိဳက္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ေရာဂါေတြဟာ အမ်ိဳးသားေတြထက္ အမ်ိဳးသမီးေတြဆီမွာျဖစ္ေပၚဖို႔ အခြင့္အလမ္း ၅ ဆပိုမ်ားပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြဆိုရင္လည္း အသက္ ၂၀ နဲ႔ ၄၀ၾကားမွာ ပိုၿပီး အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ ကူးစက္ပိုးဝင္ေရာက္ၿပီးခ်ိန္ေတြ၊ ဖ်ားနာၿပီးခ်ိန္ေတြမွာ ေတြ႔ရသလို စိတ္ဖိစီးမႈနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အေျခအေနေတြဟာလည္း ဒီေရာဂါေတြရေစတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းေတြလို႔ သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ အားလံုးထဲမွာ အျဖစ္ႏိုင္ဆံုးကေတာ့ မိသားစု မ်ိဳးရိုးေရာဂါအခံပါပဲ။ သိုင္းရြိဳက္ေဟာ္မုန္းနည္းတာဟာ စိတ္က်ေရာဂါလိုမ်ိဳး စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ျပႆနာေတြနဲ႔လည္း ဆက္စပ္မႈရွိေနပါတယ္။ စိတ္က်ေရာဂါေၾကာင့္ သိုင္းရြိဳက္ေဟာ္မုန္းနည္းသြားတာ မဟုတ္ေပမယ့္ သိုင္းရြိဳက္ေဟာ္မုန္းနည္းသြားရင္ေတာ့ စိတ္က်ေရာဂါရႏိုင္ပါတယ္။

အမ်ိဳးသားေတြထက္စာရင္ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ဟာ သိုင္းရြိဳက္ေဟာ္မုန္းနည္းတဲ့ လကၡဏာေတြကို ပိုၿပီးသတိထားရတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္သည္ေတြအေနနဲ႔ သိုင္းရြိဳက္စစ္ေဆးတာဟာ အေရးအႀကီးဆံုးပါပဲ။ မိခင္ျဖစ္သူသာ သိုင္းရြိဳက္ ေဟာ္မုန္းနည္းေနရင္ သေႏၶသားရဲ့ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာဖြံ႔ၿဖိဳးမႈဟာ ေႏွာင့္ေႏွးလာပါတယ္။ သိုင္းရြိဳက္ေဟာ္မုန္းမ်ားတာကေတာ့ အသက္အရြယ္မေရြးျဖစ္ႏိုင္ေပမယ့္ အသက္ ၄၀ ေအာက္၊ ငယ္ရြယ္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာပိုၿပီးေတြ႔ရပါတယ္။ သိုင္းရြိဳက္ေဟာ္မုန္းနည္းခ်ိန္၊ မ်ားခ်ိန္မွာျဖစ္တတ္တဲ့ လကၡဏာေတြဟာ မတူပါဘူး။
သိုင္းရြိဳက္ေဟာ္မုန္းနည္းတဲ့သူေတြမွာ ေမာပန္းျခင္း၊ စိတ္က်ျခင္း၊ ခႏၶာကိုယ္အပူခ်ိန္က်ျခင္း၊ ဝလာျခင္း၊ အေရျပားမ်ား ေျခာက္ၿပီး ယားျခင္း၊ အေမြးမ်ားေျခာက္ၿပီး ၾကမ္းလာျခင္း၊ ကြ်တ္ထြက္ျခင္း၊ ႏွလံုးခုန္ ႏႈန္းေႏွးလာျခင္း၊ ဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္း၊ မွတ္ဥာဏ္ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္း၊ အာရံုစိုက္ရန္ခက္ခဲျခင္း၊ အသံဩလာျခင္း၊ ရာသီမမွန္ျခင္း၊ ေသြးဆင္းလြန္းျခင္း၊ ၾကြက္သားမ်ားနာျခင္း၊ ကိုယ္ဝန္မရႏိုင္ျခင္း၊ အဆီတက္ျခင္း၊ လည္ပင္းႀကီးျခင္းတို႔ကို ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။

သိုင္းရြိဳက္ေဟာ္မုန္းမ်ားတဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြမွာေတာ့ ဂဏာမၿငိမ္ျဖစ္ျခင္း၊ စိတ္တိုလြယ္ျခင္း၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ က်ျခင္း၊ ႏွလံုးခုန္ျမန္ျခင္း၊ မမွန္ျခင္း၊ ေခြ်းထြက္မ်ားျခင္း၊ အစာစားခ်င္စိတ္ေျပာင္းလဲလာျခင္း၊ အိပ္မေပ်ာ္ျခင္း၊ ျြကက္သားေတြ အားနည္းျခင္း၊ ေျခလက္တုန္ျခင္း၊ ဝမ္းေလွ်ာျခင္း၊ ရာသီေသြးနည္းလာျခင္း၊ လည္ပင္းႀကီးျခင္း တို႔ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ သိုင္းရြိဳက္ေဟာ္မုန္းမ်ားေနတဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ အရိုးပြေရာဂါ၊ ႏွလံုးခုန္မမွန္တဲ့ေရာဂါမ်ိဳး ေတြကို ပိုခံစားရပါတယ္။

အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ့ က်န္းမာေရးကို အေလးထားေစာင့္ေရွာက္ျခင္းဟာ အနာဂတ္ေတြကို လွပေအာင္ ဖန္တီး ျခင္းပါပဲ။ တခ်ိဳ႕ေရာဂါေတြဆိုရင္ မိခင္ဆီကေန သားသမီးဆီကို လက္ဆင့္ကမ္းသယ္သြားၿပီး အေမြအျဖစ္ လက္ခံရတတ္တာေၾကင့္ မိခင္ျဖစ္သူအေနနဲ႔ မိမိမွာ ဘယ္လိုခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ေတြ၊ မူမမွန္တဲ့အေျခအေနေတြ ရွိေနသလဲဆိုတာကို အာရံုစိုက္သင့္ပါတယ္။ သတိဆိုတာ ပိုတယ္လို႔မရွိပါဘူး။ တိတ္တဆိတ္ဝင္ေရာက္လာႏိုင္တဲ့ ရန္သူေတြကို မိမိတို႔ဘက္က လက္ဦးမႈယူထားဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ “ကုသျခင္းထက္ ကာကြယ္ျခင္းဟာ ပိုထိေရာက္တယ္” ဆိုတာကိုလည္း ေရွ႕အဆက္ဆက္တည္းက ဆိုခဲ့ပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ မိခင္မွစၿပီး ဘဝေတြအားလံုး သာယာေစဖို႔အတြက္ ခႏၶာကိုယ္ရဲ့ ကိုက္ခဲမႈတိုင္း၊ နာက်င္မႈတိုင္းကို မ်က္ေျခမျပတ္ေျခရာခံၾကည့္ၾကပါစို႕။

.

.

ႏွင္းႏုလြင္ (ေဆးဝါး)
စရဏမဂၢဇင္း (ဇြန္၊ ၂၀၁၀)

ညီမေလးဖတ္ဖို႔ ေဆးဝါးဆိုတာ (၁)

ေဆးေသာက္ရင္ သတိထားရမယ့္ လူတန္းစားေတြ 

ညီမေလးေရ

အရင္အပတ္က ညီမေလးဘြဲ႕ယူရတယ္ေနာ္။ မမရဲ့မ်က္စိထဲမွာေတာ့ ကေလးလို႔ ထင္ေနရတဲ့ ညီမေလးဟာ အခုဆိုရင္ ပညာေရးတကၠသိုလ္က ခ်ီးျမွင့္တဲ့ ဒီဂရီတစ္ခုကို ပိုင္ဆိုင္ၿပီးလို႔ ေက်ာင္းဆရာမႀကီး ျဖစ္ေနၿပီေပါ့ကြယ္။ ႐ိုးသားၿပီး ထက္ျမက္တဲ့၊ စိတ္ေကာင္းရွိတဲ့ညီမေလးအတြက္ တကယ့္ကိုဂုဏ္ယူပါတယ္ ညီမေလးေရ။ ကေလးေတြကို အသိပညာ၊ အတတ္ပညာျြကယ္ဝ ေအာင္သင္ေပးေနရတဲ့ ညီမေလးကို ေျပာျပခ်င္တဲ့ စကားေတြက အရမ္းမ်ား ေနတယ္ကြယ္။ အခုေလာေလာဆယ္ေတာ့ အင္တာနက္ကေန ဖတ္လိုက္ရတဲ့ သတင္းတစ္ပုဒ္က ညီမေလးဆီကို ဒီစာေရးဖို႔ တြန္းအားေတြေပးေနတယ္ေလ။ ညီမေလးဆီကေန တပည့္ေတြဆီကို ပ်ံႏွံ႕သြားၿပီး သူတို႔ေလးေတြပါ သိသြားေစခ်င္ပါတယ္ ညီမေလးရယ္။ အေနာက္ႏိုင္ငံက တရား႐ံုးမွာ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ အမႈေပါ့။ ျဖစ္ပံုကဒီလို ညီမေလးေရ။

အသက္ (၅)ႏွစ္ေလာက္ရွိတဲ့ ကေလးေလးတစ္ေယာက္ဟာ မနက္အိပ္ရာႏိုးတဲ့အခ်ိန္တည္းက ေခ်ာင္းေတြ အရမ္းဆိုးေနတယ္။ အေမကလည္း အလုပ္သြားခါနီးၿပီေပါ့ကြယ္။ အေမရဲ့ အလုပ္ခ်ိန္က မနက္ ၈နာရီတဲ့။ ကေလးရဲ့ ေက်ာင္းကားက ၈နာရီခြဲမွ လာတယ္။ ဒီေတာ့ ကေလးကို အိမ္နီး နားခ်င္းနဲ႔အပ္ၿပီး သူကေတာ့ အလုပ္သြားေလ့ရွိတယ္။ အိမ္နီးခ်င္းမွာလည္း ရြယ္တူသားေလးတစ္ေယာက္ရွိေတာ့ အဆင္ေျပတာေပါ့။ အဲဒီေန႔ မနက္ကလည္း ထံုးစံအတိုင္း အလုပ္သြားဖို႔ျပင္ဆင္ေနတယ္။ ကေလးကို ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆးရည္ တစ္မ်ိဳးတိုက္၊ အိမ္နီးခ်င္းဆီမွာ အပ္ၿပီး အလုပ္ သြားတယ္။ ကေလးကို ေဆးတိုက္ထားခဲ့တဲ့အေၾကာင္းကိုေတာ့ မေျပာျဖစ္ခဲ့ဘူးေပါ့။ သူထြက္သြားၿပီး မိနစ္ ၂၀ေလာက္ ၾကာတဲ့အထိ ကေလးက အဆက္မျပတ္ေခ်ာင္းဆိုးေနေသးတယ္။ ဒါနဲ႔ ကေလးကိုၾကည့္ေပးတဲ့ အိမ္နီးခ်င္းကလည္း သူ႔အိမ္မွာရွိတဲ့ ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆး ထပ္တိုက္လိုက္တယ္။

ေက်ာင္းကားလာေတာ့ ကေလးေတြကိုတင္ေပးလိုက္ၿပီး သူကေတာ့သူအလုပ္သူဆက္လုပ္ရင္း က်န္ခဲ့တာေပါ့။ အဲဒီကေလးေလး ေက်ာင္းကို ေရာက္ေတာ့ ျပႆနာျဖစ္ပါေရာ ညီမေလးေရ။ ကေလးေလးက ေခြ်းေတြျပန္ၿပီး ႏွလံုးခုန္တာေတြျမန္လာတယ္။ အသက္႐ႈက်ပ္လာတယ္။ ေက်ာင္းဆရာမေလးကလည္း ဘာလုပ္လို႔လုပ္ရမွန္း မသိဘူးေပါ့ကြယ္။ ၾကည့္ေနရင္းနဲ႔ အေျခအေနဆိုးလာေတာ့ ဆရာဝန္ေခၚျပတယ္။ သူတို႕ေက်ာင္းမွာေတာ့ ဆရာဝန္ရွိတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဆရာဝန္ဆီေရာက္ၿပီးလို႔အခ်ိန္ပိုင္းေလးအတြင္းမွာပဲ ကေလးဟာ ဆံုးသြားတယ္။ ဘယ္သူမွမထင္မွတ္ထားတဲ့ အေျခအေနေပါ့ကြယ္။

အမွန္ေတာ့ ကေလးေလးဟာ လမေစ့ဘဲေမြးထားတဲ့ကေလးျဖစ္ၿပီး သူ႔ရဲ့ႏွလံုးကလည္း ပံုမွန္မဟုတ္ဘူး။ သူကိုတိုက္လိုက္မိတဲ့ေဆးက ႏွလံုးခုန္တာကို သြားၿပီးထိခိုက္တဲ့ ေဆးျဖစ္ေနတယ္ေလ။ တိုက္လိုက္တဲ့ ေဆးေတြမွာ ပါဝင္တဲ့ပစၥည္းခ်င္းကလည္း အတူတူပဲျဖစ္ေနေတာ့ ေဆးပမာဏအရမ္းျမင့္သြားတာေပါ့။ ဒါက ႏွလံုးကိုလာၿပီး သက္ေရာက္ေတာ့ စိတ္မေကာင္းစရာ အျဖစ္အပ်က္ေတြျဖစ္သြားတာေပါ့ကြယ္။ မိဘေတြအေနနဲ႔လည္း မနက္ျမင္၊ ေန႔လယ္ေပ်ာက္သြားတဲ့အျဖစ္ဆိုေတာ့ ဘယ္လိုမွ လက္မခံႏိုင္တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေလ။ ဒါနဲ႔ မိဘေတြက တရားစြဲတယ္တဲ့။ သူမသိခင္ေဆးတိုက္တဲ့ အိမ္နီးခ်င္းကိုေရာ၊ ဆရာဝန္ကိုေရာတဲ့။ ဘယ္လိုေတြဆံုးျဖတ္မလဲဆိုတာေတာ့ မသိဘူးေပါ့။
အဲဒါပဲ ညီမေလးေရ။ ေဆးဝါးေတြသံုးစြဲတယ္ဆိုတာ အရမ္းသတိထားရတယ္။ အရပ္စကားနဲ႔ဆိုရရင္ “ေဆးဝါး ဆိုတာ နတ္ႀကီးတယ္” လို႔ ေျပာရမလားပဲ။ မမတို႔လူမ်ိဳးေတြဆိုရင္လည္း အရမ္းကို စိတ္ထားေကာင္းၾကတယ္။ အရမ္းကူညီခ်င္ၾကတယ္ေလ။ မိမိေနမေကာင္းတုန္းက ေဆးေသာက္လိုက္လို႔ေပ်ာက္သြားရင္ အိမ္နီးနားခ်င္းေတြ ေနမေကာင္းျဖစ္ရင္လည္း အဲဒီေဆးကိုပဲ ေသာက္ဖို႔လမ္းညႊန္တတ္ၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆိုရင္ မိမိမေသာက္ဘဲ ခ်န္ထားတဲ့ေဆးကိုေတာင္ ေပးတတ္ၾကတယ္ေလ။ ဒီလိုမ်ိဳးေတြကို ညီမေလးလည္း ေတြ႔ဖူးမွာပါ။ ကူညီခ်င္တဲ့ စိတ္ထားဟာ တကယ့္ကိုေကာင္းပါတယ္ ညီမေလးရယ္။ ဒါေပမယ့္ မိမိကူညီေပးတာဟာ တစ္ဖက္သားကို နစ္နာေစတတ္တာကို ညီမေလးလည္း ခုနက ဖတ္ၿပီးသြားေရာေပါ့။

ေဆးေပးတဲ့ေနရာမွာ အထူးသတိထားရတဲ့ လူတန္းစားကို အၾကမ္းဖ်င္းခြဲရင္ ကေလး၊ သက္ႀကီးရြယ္အို၊ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္သည္ဆိုၿပီး သံုးစု ေလာက္ခြဲလို႔ရတယ္ညီမေလးေရ။ ပထမအုပ္စုဝင္ ကေလးေတြအတြက္ေပးရမယ့္ ေဆးဟာသူတို႔နဲ႔ တည့္တဲ့ေဆးေတြသာ ျဖစ္သင့္သလို သူတို႔အသက္အရြယ္နဲ႔ ညီညႊတ္တဲ့ ပမာဏလည္း ျဖစ္ဖို႔လိုတာေပါ့။ တခ်ိဳ႕ေဆးေတြဆိုရင္ ကေလးေတြေသာက္လို႔မရဘူးေလ။ ေနာက္တစ္ခုက လူႀကီးေတြ ေသာက္မယ့္ပမာဏအတိုင္း ကေလးကိုသြားေပးမိရင္အႏၱရာယ္ရွိတာေပါ့ ညီမေလးရယ္။ သူတို႔အတြက္ တကယ္လိုအပ္တဲ့ ပမာဏထက္ မ်ားေနတာကိုး။

တေန႔တည္းမွာပဲ ကေလးေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ေပးတဲ့သူေတြကလည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးပဲေလ။ မိဘ၊ ကေလးထိန္း၊ ဆရာ ဆရာမ၊ အဖိုးအဖြားေတြ၊ စံုလို႔။ ခုန ကေလးေလးကိုပဲ ၾကည့္ေလ။ မမတို႔တုန္းကဆိုရင္လည္း ေအာက္က ေမာင္ညီမေလးေတြကို မမတို႔က ေစာင့္ထိန္းေပးရတာ ညီမေလးမွတ္မိေသးတယ္မလား။ အဲဒီလို ကေလးကိုေစာင့္ ၾကည့္ေပးတဲ့သူေတြအားလံုးဟာ ကေလးအေၾကာင္းကို ေသေသခ်ာခ်ာ သိထား သင့္တယ္ ညီမေလးရဲ့။ အထူးသျဖင့္ ကေလးေတြေနမေကာင္းရင္ ဘယ္လိုေဆးေပးရတယ္ဆိုတာကို မွတ္ထားရတယ္။ ညီမေလးရဲ့တပည့္ေတြ ဆိုရင္လည္း ဆယ္ေက်ာ္သက္ကေလးေတြပဲေလ။ သူတို႔ကိုေျပာျပလိုက္ပါ ညီမေလးရယ္။ လူႀကီးေတြ မသိဘဲ၊ မေမးျမန္းဘဲ သူတို႔ရဲ့ ေမာင္ ညီမေလးေတြကို ေဆးေတ ြဘာေတြကိုတိုက္လိုက္မိရင္ “စာေလးနဲ႔ ေရးမွတ္ထားပါ” လို႔။ ကေလးငယ္ေလးေတြက သူတို႔ဘာေဆးေတ ြေသာက္ထားတယ္ ဆိုတာကို ေျပာျပတတ္မွာ မဟုတ္ဘူးေလ။ ၿပီးေတာ့ေလ “ေဆးေတြကိုထားရင္ ကေလးေတြ လက္လွမ္းမမွီတဲ့ေနရာမွာ ထားဖို႔” ကိုလည္း ေျပာျပလိုက္ပါကြယ္။

ဒုတိယအုပ္စုျဖစ္တဲ့ အသက္ႀကီးတဲ့ အဖိုးအဖြားေတြအတြက္က်ေတာ့တစ္မ်ိဳးေျပာင္းၿပီး စဥ္းစားေပးရတယ္။ မမတို႔ဆီက ဆန္စက္ပိုင္ရွင ္ဦးႀကီးၿငီးတာ ညီမေလးၾကားဖူးတယ္မလား။ သူ႔စက္က အရင္ေလာက္ ဆန္မထြက္ေတာ့ဘူး။ စပါးက်ိတ္တဲ့အခါ ဆန္ေတြကလည္း ေက်ၿပီး ဆန္ကြဲေတြပဲ ထြက္လာတယ္။ စက္ကအိုသြားၿပီလို႔ ေျပာေနက်ေလ။ မမတို႔ရဲ့ ခႏၶာကိုယ္ႀကီးကလည္း အဲဒီဆန္စက္ႀကီးလိုေပါ့ကြယ္။ အသက္ကေလး ရလာတာနဲ႔ လုပ္ႏိုင္စြမ္းအားေတြ တျဖည္းျဖည္းေလ်ာ့က်လာတယ္။ ေဆးေတြေသာက္လိုက္ရင္ လြယ္လြယ္မေခ်ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ သံုးၿပီးလို႔ စြန္႔ထုတ္ရမယ့္ ေဆးေတြကိုလည္းျမန္ျမန္ မစြန္႔ပစ္ႏိုင္ေတာ့ဘူးေလ။ ဒီလိုနဲ႔ပဲ ေဆးေတြဟာ သူတို႔ဆီမွာ စုပံုမ်ားျပားေနတတ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဖိုးအဖြားေတြသံုးရမယ့္ ေဆးပမာဏဟာ မမတို႔လို “လူလတ္ပိုင္းေတြေသာက္တဲ့ ပမာဏထက္နည္းတယ္” ဆိုတာကို ေျပာျပထားလိုက္ပါ ညီမေလးရယ္။

ၿပီးေတာ့ အဖိုးအဖြားေတြဟာ သူတို႔ရဲ့ ခႏၶာကိုယ္ႀကီး မေပ်ာက္စီးရေအာင္ ကာကြယ္ဖို႔ ေဆးေတြအမ်ိဳးမ်ိဳးကို တခ်ိန္တည္းမွာ ေသာက္ရတာမ်ိဳး လည္း ရွိတယ္ေလ။ ဒါေတြကို ေသေသခ်ာခ်ာဂရုစိုက္ေပးပါလို႔ ေက်ာင္းသားေတြေရာ၊ သူတို႔မိဘေတြကိုေရာ ေျပာျပထားပါညီမေလး။ လူေတြ မွာတင္ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး မသင့္ျမတ္တာေတြရွိတာမဟုတ္ဘူး။ ေဆးေတြမွာလည္း အဲဒီလို မတည့္တာေတြရွိတယ္ ညီမေလး။ မေတာ္တဆသာ အဲဒီလို ဓါတ္ျပဳမႈေတြျဖစ္ရင္ အဖိုးအဖြားေတြဟာ ခံႏိုင္ရည္ရွိမွာမဟုတ္ဘူးေလ။ ဒါေၾကာင့္ လူႀကီးေတြကို ေဆးေတြေပးမယ္ဆိုရင္ “တတ္ကြ်မ္းတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြကို ေမးၿပီးမွ ေပးဖို႔” ေျပာျပထားပါကြယ္။ လူႀကီးေတြဟာ သူတို႔ဘယ္ေဆးေသာက္ၿပီးသြားၿပီလဲ၊ မေသာက္ ရေသးဘူးလဲဆိုတာကို ေမ့ေလ်ာ့ေနတတ္တယ္ေလ။ ေဆးေတြကိုလည္း အထားမွားတတ္ၾကတယ္ေလ။ တခါတေလဆိုရင္ ႏွစ္ခါေတာင္ ထပ္ေသာက္မိတတ္တယ္ ညီမေလးရဲ့။ ဒီေတာ့ အဖိုးအဖြားေတြ ေဆးမွန္မွန္ ေသာက္ျဖစ္ေအာင္ ေျမးေတြက ကူညီေပးရမွာေပါ့။ “ေဆးေတြကို ဘူးအကန္႔ေလးေတြနဲ႔ မနက္ေသာက္ဖို႔လား၊ ညအတြက္လား” ဆိုတာကို ခြဲထည့္ထားေပးေစခ်င္တယ္ ညီမေလးရယ္။

ေနာက္ဆံုးအုပ္စုကေတာ့ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္သည္နဲ႔ ႏို႔တိုက္မိခင္ေတြေပါ့။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ မိခင္ေသာက္လိုက္တဲ့ ေဆးေတြဟာ ခ်က္ႀကိဳး ကေန ကေလးဆီကို ေရာက္သြားတယ္ေလ ညီမေလး။ ေသာက္တာကေတာ့ အေမ၊ အာနိသင္က်ေတာ့ ကေလးပါ ရတာေလ။ အာနိသင္ ဆိုတာကလည္း ေကာင္းတာထက္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးခံစား ရတာကို ေျပာတာပါ။ ညီမေလးလည္း ျမင္ဖူးမွာပါ။ ကိိုယ္လက္အဂၤါခ်ိဳ႕တဲ့ေနတဲ့ ကေလးငယ္ေတြ၊ ဥာဏ္ရည္ သိပ္မျပည့္ဝတဲ့ ကေလးေတြေလ။ ဒီလိုကေလးေတြဟာ မိခင္ေသာက္လိုက္တဲ့ ေဆးေတြေၾကာင့္ ျဖစ္သြားတာ ဆိုရင္ေလ ညီမေလး အံ့ဩေနမလားပဲ။

မအံ့ဩနဲ႔ ညီမေလးေရ။ တခ်ိဳ႕ေဆးေတြဆိုရင္ လမေစ့ဘဲေမြးတာ၊ ကိုယ္ဝန္ပ်က္က်တာမ်ိဳးအထိ ျဖစ္ေစတတ္တယ္ေလ။ သိပ္သနားဖို႔ေကာင္း တာေပါ့။ ႏို႔တိုက္မိခင္ေတြမွာလည္း ဒီအတိုင္းပဲေလ။ ေခ်ဖ်က္ၿပီးသား ေဆးေတြကို ႏို႔ရည္ထဲကေန စြန္႔ထုတ္ပစ္ေတာ့ အေမရဲ့ေဆးကို ႏို႔စို႔ ကေလးကပါ ရတာေပါ့။ ဒီေတာ့ ညီမေလးရယ္ ဘဝတြက္တာ သိမွတ္စရာေလးေတြ သင္ျပတဲ့ အခ်ိန္မွာ မမေျပာတာေလးေတြ နည္းနည္း ေလာက္စီထည့္ ေျပာေပးပါလားကြယ္။ ကေလးေတြဆိုတာ သူတို႔သိတာေတြ မိဘေတြကို ျပန္ၿပီး ေဖာက္သည္က်တတ္တယ္ေလ။ တဆင့္စကား၊ တဆင့္နားကေန တျခားသူေတြပါ သိသြားႏိုင္တယ္ေလ။ အဲဒီလိုဆိုရင္ “ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ခ်ိန္၊ ႏို႔တိုက္ခ်ိန္ေတြမွာ ေဆးေသာက္ခ်င္ရင္ သက္ဆိုင္ ရာ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းေတြကို ေမးသင့္တယ္” ဆိုတာ သူတို႔အားလံုးလက္ခံလာပါလိမ့္မယ္ကြယ္။

မမေရးလိုက္တဲ့စာလည္း အေတာ္ေလးရွည္ေနၿပီညီမေလးေရ။ ညီမေလးလည္း စာဖတ္ရတာ ေညာင္းေနေလာက္ၿပီေပါ့။ ညီမေလးအတြက္ ဗဟုသုတေတြ အမ်ားႀကီး တိုးသြားမယ္လို႔ မမထင္ပါတယ္ကြယ္။ မသိေသး တာေတြကိုသိရရင္ ေပ်ာ္ေနတတ္တဲ့ ညီမေလးလည္း စိတ္ေက်နပ္မွာပါ။ မမ မ်က္စိထဲမွာ စာသင္ေနရင္း ကေလးေတြကို က်န္းမာေရးအသိပညာေပးေနတဲ့ ညီမေလးရဲ့ ပံုရိပ္ကေလးကို ျမင္ေနရတယ္။ သီးမွည့္ေတြ တဝင္းဝင္းနဲ႔တင့္တယ္ ေနေစဖို႔၊ သီးကင္းေလးေတြ ျဖဳတ္ခနဲ မေၾကြေေစဖို႔ မမတို႔အားလံုးႀကိဳးစားက်ပါစို႔လား ညီမေလးရယ္။

ရႊင္လန္းခ်မ္းေျမ႕ပါေစကြယ္
မမ
ႏွင္းႏုလြင္ (ေဆးဝါး)

စရဏမဂၢဇင္း (ဧၿပီ၊ ၂၀၁၀)

ေဆးညႊန္းတစ္ရြက္ ဖတ္ၾကည့္မယ္ July 7, 2010

ကြ်န္မတို႔ဆီမွာေတာ့ ေဆးဝယ္ရတာ လြယ္သည္။ ဆရာဝန္ေပးလိုက္ေသာ ေဆးညႊန္းစာကို ျပသည္။ ေဆးဆိုင္၊ ေဆးေကာင္တာ ကေရာစပ္ေပး လိုက္သည့္အတိုင္း ယူလာမည္။ ဘယ္အခ်ိန္ေသာက္ပါဆိုသည့္အတိုင္း လိုက္နာသည္။ ဒါက နည္းနည္း ကရိကထမ်ားေသးသည္။ ကြမ္းယာ ဆိုင္၊ လမ္းေဘးေဆးဆိုင္က ေဆးေရာင္းသည္။ တြဲေပးသည္။ ဒီအတိုင္းေသာက္၊ မနက္တစ္ခါ၊ ည တစ္ခါ၊ ဒီလိုမွာသည္။ ခဏတျဖဳတ္သက္သာ သြားတာရွိသလို ကိုယ္တိုင္ေတာင္ မသိလိုက္ဘဲ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးခံစားလိုက္ ရတာလည္းရွိသည္။ ေဆးဝါးကိုအပ်င္းေျပ ခ်ိဳခ်ဥ္စားသလို သေဘာထားလာၾကသည္။ ပညာမတတ္၊ ဆင္းရဲသည့္ လူတန္းစားေတြသာမဟုတ္၊ အားလံုးနီးပါးက ထိုစနစ္ကို က်င့္သံုးေနၾကသည္။ မိမိ သံုးလိုက္ေသာ ေဆးသည္ ဘာေဆးလဲ၊ ဘာေရာဂါအတြက္ သံုးလို႔ရႏိူင္ေသာေဆးလဲ။ သိဖို႔မလို၊ ေလာေလာဆယ္ သက္သာသြားရင္ ရၿပီ။ ေနာက္တစ္ေခါက္မွ ေဆးခန္းကိုျပမည္။ ဒီလိုနဲ႔ ေနာက္ထပ္၊ ေနာက္ထပ္ အခါေပါင္းမ်ားစြာ……။ တတ္ကြ်မ္းသူမ်ားက ဒီလိုမေသာက္ရဘူး၊ ဒီအစာနဲ႔ တြဲမသံုးရဘူးလို႔ အႀကံေပးေသာအခါ “ပိုလြန္းတယ္၊ ဟုတ္ေရာဟုတ္ရဲ့လား” ဆိုသည့္ သံသယ အၾကည့္ေတြ တေပြ႕ တပိုက္ႀကီး လက္ေဆာင္ရတတ္သည္။
.

ထိုကဲ့သို႕အလြယ္တကူ ေရာင္းလိုုက္၊ ဝယ္လိုက္လုပ္ေနေသာ ေဆးဗူးေလး၏ေထာင့္တစ္ေနရာတြင္ မ်က္ႏွာငယ္ေလးႏွင့္ စာရြက္ေလးတစ္ရြက္ ရွိေနတတ္သည္။ ေဆးမ်ားအားလံုး၏ အသက္၊ သို႔ေသာ္ သူရွိေနသည္ကို မည္သူမွ် ဂရုမစိုက္ၾက။ ကြ်န္မႀကံဳခဲ့ရသည့္ အျဖစ္အပ်က္တစ္ခုကို ေျပာျပခ်င္သည္။ ကြ်န္မတို႔ ေက်ာင္းသူဘဝတုန္းက ေဆးဝါးနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး စာတမ္းေတြတင္ရသည္။ ေဈးကြက္ထဲမွာ အသံုးမ်ားေသာ ေဆးမ်ား ကို စာရင္းေကာက္ရသည္။ ေဆးဆိုင္ေတာ္ေတာ္မ်ားကေန ေဆးအညႊန္းစာရြက္မ်ားကိုလိုက္စုရသည္။ မနက္ခင္းတည္းက ေဆးဆိုင္ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားကေန လိုက္ေကာက္ထားရေတာ့ နည္းနည္းပင္ပန္းေနၾကၿပီ၊ ေနာက္ဆံုးဆိုၿပီး ေရြးထားတဲ့ဆိုင္ကိုဝင္၊ ေဆးအေၾကာင္းေမး၊ ဒီအထိ အဆင္ေျပ ေနေသးတယ္။ အားလံုးေမးျမန္းၿပီးလို႔ “အမ…..Insert စာရြက္ေလးရႏိုင္မလား” လို႔ေမးလိုက္ေတာ့ ေၾကာင္ၿပီးၾကည့္ေနတယ္။ “ေဆးအညႊန္းစာရြက္ေလးကို ေျပာတာအမ” ဆိုေတာ့ “ ဘာလုပ္ဖို႔လဲ၊ အမတို႔ေတာင္ မဖတ္ဘူး” တဲ့။ “ဒီလိုဆို ဒီေဆးေတြအေၾကာင္း အမတို႔ ဘယ္လိုသိလဲ၊ ဘယ္လိုေရာင္းလဲ” ေမးလိုက္ေတာ့ “သံုးေနၾကမို႔သိပါတယ္။ ဒီစာရြက္ေတြက အသံုးမဝင္ပါဘူး” တဲ့။ ဒီလိုေျပာၿပီး ေဈးဝယ္လာ သူတစ္ေယာက္ကို သံလြင္ဆီက ဘယ္လိုေကာင္းေၾကာင္း၊ ဘယ္လိုသံုးရမလဲဆိုတဲ့အေၾကာင္းကို အက်အန ေျပာျပေနပါတယ္။ “ဪ္….. ေဆးဝါးဆိုတာ ေခါင္းလိမ္းဆီေလာက္ေတာင္ သိဖို႔မလိုပါလား”။ ဒီလိုနဲ႔ ကြ်န္မတို႔ ေခါင္းငိုက္စိုက္က်ခဲ့ရေသးသည္။
.

“ေဆးအညႊန္းစာရြက္က ျမန္မာလိုမဟုတ္လို႔ မဖတ္တတ္တာပါ၊ ေဆးပညာ အသံုးအႏႈန္းနဲ႔မို႔မသိတာပါ” ဆိုၿပီး ဆင္ေျခေပးေကာင္းေပး ႏိူင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ကြ်န္မတို႔ ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားေနသည္မွာ ခ်ိဳခ်ဥ္၊ သၾကားလံုးမ်ားမဟုတ္သည္ကို ကြ်န္မတို႔ အားလံုးသိသင့္သည္။ အားလံုးျပည့္ျပည့္စံုစံု သိရမည္လို႔ ေတာ့မဆိုလိုပါ။ အေျခခံအေၾကာင္းအရာေလာက္ေတာ့ သိရမည္။ ေဆးဗူးထဲမွာပါသည့္ စာရြက္ေလးကို အေရးတယူလုပ္ၿပီး ခဏေလာက္ၾကည့္ေစခ်င္သည္။ သူတို႔ႏွင့္ ရင္းႏွီးသြားေအာင္ မိတ္ေဆြဖြဲ႕ေပးခ်င္သည့္ ကြ်န္မ၏ ေစတနာကို နားလည ္ေစခ်င္ပါသည္။
.

ကြ်န္မတို႔ေရာင္းဝယ္ေနေသာ ေဆးအားလံုးမွာ နာမည္ႏွစ္မ်ိဳးရွိသည္။ မူရင္းနာမည္ (Generic Name) ရွိေသာေဆး (ဥပမာ- Paracetamol) ကို ကုမၸဏီေတြက ေဆး A၊ ေဆး B စသည္ျဖင့္ အမည္အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ တင္သြင္းၾကသည္။ ထိုအမည္မ်ားကို (Trade Name, Brand Name) လို႔သတ္မွတ္ၾကသည္။ တခ်ိဳလူနာမ်ားသည္ ေဆးဆိုလွ်င္ မ်ားမ်ားေသာက္မွ ျမန္ျမန္ေပ်ာက္မည္ဟု ထင္ေနၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးျဖစ္ပါလ်က္ ေဆး A၊ ေဆး B တို႔ကို အတြဲလိုက္ႀကီးေသာက္လိုက္သည္။ မလိုအပ္ပါဘဲ ေဆးမ်ားစြာသံုး သည့္အတြက္ မေမွ်ာ္လင့္သည့္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ားကို ခံစားရသည္။ ပိုးသတ္ေဆးကဲ့သို႔ေဆးမ်ိဳးဆိုလွ်င္ ေဆးယဥ္တာမ်ိဳးျဖစ္ႏိူင္သည္။ တကယ္လက္ေတြ႕ သံုးရမည့္ေနရာတြင္ ေဆးကအသံုးမဝင္ေတာ့ေပ။
.

တစ္ခါက လူတစ္ေယာက္ ေဆးေရာင္းသည္။ ဘာအတြက္ေၾကာင့္ပဲ ဝယ္ဝယ္ ေဆးတစ္မ်ိဳးသာ ေရာင္းသည္။ ေခါင္းကိုက္တယ္ဆိုလွ်င္ လည္း ဒီေဆး၊ ႏွာေစးေခ်ာင္းဆိုးျဖစ္လို႔ဝယ္ရင္လည္း ဒီေဆး၊ ေညာင္းညာ ကိုက္ခဲသည္ဆိုလွ်င္လည္း ဒီေဆး၊ ေပးသမွ် ေဆးအားလံုးသည္ အိပ္ေဆးခ်ည္းပင္။ အားလံုးက သူ႔ကို မေက်နပ္ေတာ့။ ဒီေဆးခ်ည္းဆိုေတာ့ သူတစ္ကယ္သိလို႔ ေပးတာမဟုတ္ဘူးလို႔ သံသယဝင္လာၾကသည္။ သူခံယူခ်က္သည္လည္း မဆိုးလွပါ။ ဘာကိုပဲသံုးသံုး ခံစားေနရေသာ လကၡဏာ သက္သာ သက္သာသြားဖို႔သာ လိုရင္းျဖစ္သည္။ တစ္ေန႔ေတာ့ လင္မယားႏွစ္ေယာက္ေဆးလာဝယ္သည္။ အခုမွ ညားကာစ လင္မယားေတြ၊ ကေလးမယူခ်င္ေသးေသာေၾကာင့္ ကိုယ္ဝန္တားေဆးလို႔ခ်င္ သည္တဲ့။ ဒီအခါမွာလည္း အိပ္ေဆးကိုပဲေပးသည္။ ေဆးေရာင္းသူကို ေကာင္းေကာင္းအျပစ္တင္လို႔ ရၿပီဆိုၿပီး ႀကိတ္ဝမ္းသာသြားေသာ လင္မယားခမ်ာ ေဆးေရာင္းတဲ့သူ ေျပာလိုက္ေသာ စကားေၾကာင့္ ဘာဆက္လုပ္ရမယ္မွန္းမသိျဖစ္သြားပါသည္။ “ ဒီေဆးက အမ်ိဳးသမီး ေသာက္ဖို႔ မဟုတ္ဘူး၊ အမ်ိဳးသားေသာက္ရမွာ” တဲ့။
.

ဒါက ရယ္စရာဇာတ္လမ္းေလး တစ္ပုဒ္ပါ။ သို႔ေသာ္ သူ႔ကေန ဆက္စပ္ၿပီး တစ္ခ်ိဳ႕အေၾကာင္းအရာေတြကို ဆက္စပ္ၾကည့္ေစခ်င္သည္။ ဘာကိုပဲသံုးသံုး သက္သာသည္ဆိုေသာ္လည္း အနာႏွင့္ေဆး သင့္တာကိုသာေရြးသင့္သည္။ ထိုအခ်က္ မ်ားအားလံုးကို ေဆးညႊန္းစာရြက္၌ ေဖာ္ျပၿပီးျဖစ္သည္။ ေဆးတစ္လံုး သို႔မဟုတ္ ေဆးတစ္ေတာင့္တြင္ အာနိသင္ေပးႏိူင္ေသာပစၥည္း (Active Ingredient) တစ္မ်ိဳးသို႔မဟုတ္ ထို႔ထက္ပိုၿပီးပါႏိူင္သည္။ တုပ္ေကြးမိလွ်င္ အသံုးျပဳရန္ထုတ္လုပ္ထားေသာ ေဆးတြင္ ေခါင္းကိုက္ေပ်ာက္ေစေသာေဆး၊ အေအးမိႏွာေစး ေပ်ာက္ေစေသာေဆး၊ ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆးတို႔ပါ တြဲပါတတ္သည္။ ထိုအခ်က္မ်ားကို ေဆး၏ Composition တြင္ ၾကည့္ရႈႏိူင္သည္။ ထိုေဆးမ်ိဳးတြင္ ဘာမီတြန္၊ ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆးတို႔ကို ထပ္မံျဖည့္စြက္ရန္မလိုအပ္ေပ။ အသံုးျပဳရမည့္ အေျခအေနတို႔ကို (Indications) တို႔ကို ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထားေသာေၾကာင့္ ေဆးတစ္မ်ိဳးကို သံုးေတာ့မည္ဆိုလွ်င္ အညြန္းစာရြက္ကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာသင့္ပါသည္။
မိမိသည္ ေဆးအညႊန္းစာရြက္ကို ဖတ္ရန္ အခက္အခဲရွိလွ်င္လည္း တတ္ကြ်မ္းသူမ်ားကို ေသခ်ာေမးျမန္းသင့္ပါသည္။
.

ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္သည္ သူတစ္ေယာက္တည္းဆိုလွ်င္ ေက်ာင္းေျပးဖို႔ စိတ္ပါခ်င္မွပါလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ ေနာက္ထပ္အေဖာ္တစ္ေယာက ္ရွိလွ်င္ သူတို႔ေက်ာင္းေျပးႏိူင္သလို စာေတြပိုလုပ္တာမ်ိဳးလည္း ျဖစ္ႏိူင္သည္။ ကြ်န္မတို႔သံုးလိုက္ေသာ ေဆးမ်ား၏ သဘာဝကလည္း ထိုအတိုင္း ပင္။ ေဆးတစ္မ်ိဳးက အျခားတစ္မ်ိဳးအေပၚတြင္ သက္ေရာက္ေသာေၾကာင့္ ေကာင္းက်ိဳးမ်ား ျဖစ္လာႏိုင္သကဲ့သို႕ မလိုလားအပ္ေသာ ေဘးထြက္ ဆိုးက်ိဳးမ်ားလည္းဆက္ျဖစ္လာႏိူင္ပါသည္။ ထိုအျဖစ္အပ်က္မ်ားကို ေဆးအခ်င္းခ်င္းအျပန္အလွန္သက္ေရာက္မႈမ်ား (Drug Interaction) ဟုေခၚပါသည္။ Ampicillin ကဲ့သို႔ေဆးကို ကိုယ္ဝန္တားေဆးႏွင့္ တြဲေသာက္လွ်င္ တားေဆး၏အာနိသင္ေလ်ာ့က်သြားႏိူင္သည္။ သံဓါတ္ ပါေသာအားေဆးကို ႏို႔ႏွင့္တြဲေသာက္ပါက အာနိသင္ရခ်ိန္ ၾကာႏိူင္သည္။ ဤကဲ့သို႔ အခ်က္အလက္မ်ားကို သိထားလွ်င္ မည္သည့္အစာမ်ားႏွင့္ တြဲမေသာက္သင့္ဘူး၊ မည့္သည့္ေဆးမ်ိဳးကို တြဲမေသာက္သင့္ဘူး ဆိုတာကိုသိလာႏိူင္ပါသည္။
.

ေဆးအားလံုးနီးပါးကို ေခ်ဖ်က္ေသာ အလုပ္ကို အသည္းကလုပ္ေပးၿပီး စြန္႔ထုတ္ေသာ အလုပ္ကို ေက်ာက္ကပ္က လုပ္ေပးပါသည္။ ကြ်န္မတို႔ ေဆးကိုသံုးစြဲမည့္ လူမ်ားထဲတြင္ အသည္းႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ေရာဂါရွိသူ၊ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးေန သူမ်ားလည္း ပါေကာင္းပါႏိူင္သည္။ အသက ္အရြယ္ႀကီးေသာေၾကာင့္ ယင္းအစိတ္အပိုင္းမ်ား ပ်က္စီးေနသူမ်ားလည္းပါႏိူင္သည္။ ထိုသူမ်ားကို ေဆးအမ်ားႀကီးသံုးစြဲရန္ ညႊန္ၾကားသင့္ပါ သလား။ လူတစ္ေယာက္တြင္ အဆင္ေျပေသာေဆးသည္ ေနာက္လူတစ္ေယာက္ အတြက္ အသံုးဝင္ခ်င္မွဝင္ႏိူင္ပါသည္။ မိမိညႊန္လိုက္ေသာ ေဆးေၾကာင့္ အထူးသျဖင့္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ားေၾကာင့္ ေရာဂါအေျခ အေန ပိုဆိုးသြားျခင္းမ်ိဳးလည္းရွိႏိူင္ပါသည္။ ယင္းအေျခအေနမ်ိဳးတို႔တြင္ သတိထားၿပီး ေဆးကိုသံုးစြဲသင့္သည္။
.

ကြ်န္မတို႔အိမ္တြင္ အလွဴရွိေသာေၾကာင့္ အိမ္နီးခ်င္းတစ္ေယာက္ကို ဖိတ္လိုက္သည္ဆိုပါစို႔။ သူႏွင့္အတူ အေဖာ္အေပါင္းမ်ား ပါလာႏိူင္သည္။ သူတို႔ကို လိုက္မလာရဟု တားလို႔မရေပ။ ကြ်န္မတို႔ သံုးစြဲေသာ ေဆးမ်ားသည္လည္း ယင္းႏွင့္သေဘာခ်င္းဆင္သည္။ ေဆး၏ ေကာင္းက်ိဳးက ိုလိုခ်င္လွ်င္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ားလည္း (Side Effects) တြဲၿပီးပါေကာင္းပါလာႏိူင္ပါသည္။ ယင္းသည္ လူတစ္ေယာက္အတြက္ ျပင္းထန ္ေကာင္း ျပင္းထန္ႏိူင္ေသာ္လည္း တခ်ိဳ႕သူမ်ားတြင္ သိပ္မသိသာေပ။ လူတိုင္းတြင္ ခံစားရမည္ ဟုပံုေသေျပာ၍မရေသာ္လည္း အနည္းႏွင့္ အမ်ား ခံစားရႏိူင္ပါသည္။
.

ေဆးတစ္မ်ိဳးကို တစ္ခါသံုးဖူးသည္၊ မတည့္သည့္ အရိပ္အေရာင္ေတြျပလာလွ်င္ ထိုေဆးကို ေနာက္တစ္ႀကိမ္ထပ္ၿပီး မသံုးစြဲသင့္ေပ။ ကိုယ္ဝန္ ေဆာင္မိခင္သံုးလိုက္ေသာေဆးသည္ သူမ၏ကိုယ္ထဲတြင္ ေခ်ဖ်က္ၿပီးသည့္ေနာက္ အစိတ္စိတ္ၿပိဳကြဲ သြားသည္။ ထိုေဆးမႈန္တို႔သည္ အခ်င္း ကိုျဖတ္ကာ ကေလးဆီကို ေရာက္သြားႏိူင္သည္။ ႏို႔တိုက္မိခင္ေသာက္သံုးေနေသာ ေဆးဝါးတစ္ခ်ိဳ႕၏ စြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ားသည္ ႏို႔ရည္ထဲတြင္ ပါလာတတ္သည္။ ထိုေဆးသည္ ကေလးထံသို႔ မေရာက္မဟုတ္၊ ေရာက္သြားႏိူင္သည္။ အေနာက္ႏိူင္ငံတို႔တြင္ မိခင္ေသာက္လိုက္ေသာ အရက္သည္ ကေလးဆီကိုေရာက္ေနသည့္အတြက္ မေမြးခင္ကတည္းက အရက္စြဲေနေသာကေလးမ်ားကို ေတြ႕ရတတ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္သည္၊ ႏို႔တိုက္မိခင္ အပါအဝင္ ေဆးႏွင့္မတည့္ဘူးသူတို႔တြင္ ေဆးကို သတိထားၿပီးသံုးစြဲသင့္ပါသည္။
.

ေဆးတစ္မ်ိဳး ကြ်န္မတို႔လက္ထဲေရာက္လာလွ်င္ မည္သို႔သိမ္းဆည္းရမလဲ ဆိုေသာအခ်က္သည္လည္း အေရးႀကီးပါသည္။ ေဆးအမ်ားစုသည္ ေရေငြ႔ေၾကာင့္ ပ်က္စီးသြားတတ္သည္။ အခ်ိဳ႕ေဆးမ်ားသည္ ေရခဲေသတၲာထဲတြင္ သိမ္းထားရန္လိုအပ္သည္။ တခ်ိဳ႕ေနေရာင္ျခည္ဒါဏ္ မခံႏိူင္ေသာေဆးမ်ားကို ပယင္းေရာင္ ပုလင္းထဲတြင္ သိမ္းထားရလိမ့္မည္။ ေဆးအညႊန္းစာရြက္မွာပါသည့္ အတိုင္း လိုက္နာပါက ပိုးမႊားမ်ားရန္ ကိုပါ ကာကြယ္ႏိူင္ၿပီး ေဆးမ်ားပ်က္စီးမႈကို ေလ်ာ့ခ်ေပးႏိူင္သည့္အတြက္ ေဆး၏သက္တမ္းပို ၾကာတတ္ပါသည္။ ေနာက္ထပ္ ကြ်န္မတို႔ သိသင့္ ေသာ အရာမွာ ေဆးဝါးမ်ား၏သက္တမ္းျဖစ္သည္။ မဖြင့္ရေသးေသာ ေဆးဗူး၊ ပုလင္းမ်ားတြင္ ပါလာေသာ ေန႔စြဲကိုၾကည့္ၿပီး သက္တမ္းကုန္ဆံုး မည့္ေန႔ကို သိႏိူင္သည္။ ေဆးအရည္ဆိုလွ်င္လည္း ဖြင့္ၿပီး၊ ေဖ်ာ္စပ္ၿပီးသည့္ေနာက္ အခ်ိန္မည္မွ်ၾကာၾကာ အထားခံသည္ကို သိႏိူင္ပါသည္။ ေဆးအညႊန္းစာရြက္တြင္ အျခားေသာ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ားလည္း ပါရွိေကာင္းပါရွိႏိူင္ပါသည္။ အိပ္ငိုက္ႏိူင္ ေသာေၾကာင့္ ေဆးသံုးစဥ္ ယာဥ္၊ ကားေမာင္းပါက မသင့္ေတာ္ ေၾကာင္းပါရွိတတ္သကဲ့သို ေဆးအားလံုးကို ကေလးႏွင့္ လက္လွမ္းမမွီေသာေနရာတြင္ထားရန္လည္း ေရးသား ထားေလ့ရွိသည္။ ေဆးသံုးမည့္ အသက္အရြယ္၊ ေရာဂါအေျခအေနတို႔ကိုမူတည္ၿပီး သူတို႔အတြက္သံုးစြဲရမည့္ ပမာဏမ်ားကိုလည္း ခြဲျခားၿပီး ေဖာ္ျပထားတတ္ပါသည္။
.

ေဆးဝါးကို အႏုပညာတစ္ရပ္လို႔ ကြ်န္မ တင္စားခ်င္သည္။ ႏူးညံသည္၊ အေသးစိတ္သည္၊ ထိခ်က္ျပင္းသည္၊ အယုတ္အလတ္ အျမတ္မေရြး သက္ေရာက္မူရွိသည္၊ သို႔ေသာ္ သူတိုကို ကိုင္တြယ္မည့္လက္သည္ သူတို႔၏သဘာဝကို နားလည္ထားရန္ လိုအပ္သည္။ ကြ်န္မတို႔ လက္ထဲ ေရာက္လာမည့္ လက္တစ္ဝါးသာသာ အညႊန္းစာရြက္ေလးသည္ ကြ်န္မတို႔ ခႏၶာကိုယ္ႏွင့္ ေဆးဝါးတို႔ကို ထိန္းညွိေပးႏိူင္ပါသည္။ ကြ်န္မတို႔ အတြက္ အဖိုးမျဖတ္ႏိူင္ေသာ အသိပညာကိုေပးႏိူင္သည္။ ကြ်န္မေရးေနေသာ ဤေဆာင္းပါးသည္ တစ္စံုတစ္ဦး ထိခိုက္ေစလိုၿပီး ေရးသား ထားသည္မဟုတ္ေပ။ အားလံုးကို သိေစလိုေသာ ေစတနာကို အရင္းတည္ၿပီး ေမြးဖြားလိုက္ေသာ ဤေဆာင္းပါးေၾကာင့္ တစ္စံုတစ္ေယာက္၏ အသိဥာဏ္တစ္ခ်က္ လက္ခနဲျဖစ္သြားသည္ဆိုလွ်င္ ကြ်န္မ အပင္ပန္းခံၿပီး ေရးရက်ိဳးနပ္ပါသည္။

ႏွင္းႏုလြင္(ေဆးဝါး)
စရဏ မဂၢဇင္း (ႏို၀င္ဘာ၊ ၂၀၀၉)