ညီမေလးဖတ္ဖို႔ ေဆးဝါးဆိုတာ (၈)
ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆးဝါးမ်ား
ညီမေလးေရ
”ေဆးတံတိုတညိဳေလာက္ ေရာ့ေသာက္ေတာ့ေပး…”၊ ”မဝယ္ဘူး၊ မယ္ခူးတဲ့ဖက္စို…” ဆုိၿပီး ႏွစ္သက္ ၾကည္ႏူးဖို႔ေကာင္းတဲ့ ကဗ်ာေလးေတြကို မမတို႔ေတြရြတ္ဆိုဖူးၾကတယ္ေနာ္။ ဆရာမေတြေရွ႕မွာ လက္ကေလးပိုက္ၿပီး ကဗ်ာေတြကို အလြတ္ျပန္ရြတ္ျပၾကတာကို မမခုထိ မွတ္မိေနေသးတယ္။ အဲဒီကဗ်ာေလးေတြကို ျပန္သတိရမိေတာ့ ညီမေလးကို ေဆးလိပ္အေၾကာင္းကို ေျပာျပခ်င္လာတယ္။ တစ္ေတာင္ေလာက္ရွိတဲ့ ေျပာင္းဖူးဖက္ေဆးလိပ္ႀကီးေတြကို မမတို႔အဖိုး၊ အဖြားေတြ ေသာက္တာ ေတြ႔ဖူးၾကတယ္ေနာ္။ အခုေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ အဲဒီေလာက္ႀကီးတဲ့ ေဆးလိပ္ႀကီး ေတြကို မေသာက္ၾကေတာ့ေပမယ့္ ေဆးလိပ္ေသာက္တဲ့သူအေရအတြက္က သိသိသာသာႀကီး ေလ်ာ့မသြားေသးဘူး ဆိုတာကိုေတာ့ ညီမေလးလည္း သတိထားမိမွာေပါ့။
`~
ေစ်းဆိုင္တန္းေတြ၊ ဆိုက္ကားဂိတ္၊ ကားဂိတ္ေတြ၊ လဘက္ရည္ဆိုင္ေတြမွာဆိုရင္ ေဆးလိပ္ေငြ႔ေတြ ပ်ံ႕ႏွံု႕ေနတာပဲ။ အရက္ေသာက္တဲ့သူထက္ ေဆးလိပ္ေသာက္တဲ့သူက ပိုမ်ားတယ္ ညီမေလး။ ၿပီးေတာ့ ေဆးလိပ္က ဘိန္းေတြ၊ အရက္ေတြထက္ေတာင္ ျမန္ျမန္စြဲႏိုင္တယ္ေလ။ အရက္ေတြ၊ ဘိန္းေတြကမွ တကူးတက သြားဝယ္ရဦးမယ္။ ေဆးလိပ္ကိုက်ေတာ့ လမ္းေဘးမွာကအစ လြယ္လြယ္နဲ႔ ဝယ္လို႔ရေတာ့ လူေတြ ေဆးလိပ္စြဲတာ ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး ထူးဆန္းေတာ့မလဲေနာ္။ စီးပြားေရးသမားေတြကလည္း ေဆးလိပ္ေၾကာ္ျငာလွလွေတြနဲ႔ လူေတြရဲ့ အာရံုစူးစိုက္မႈကို ရယူခဲ့ၾကေသး တာပဲမလား။
.
ေဆးလိပ္ေသာက္တာဟာ မေကာင္းဘူးဆိုတာကို လူေတြက မသိၾကတာမဟုတ္ဘူးညီမေလး။ သိၾကတယ္။ လက္ေတြ႔ႀကံဳဖူးၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေဆးလိပ္က သူတို႔ကို လန္းလန္းဆန္းဆန္းျဖစ္ေစတယ္၊ အာရံုစူးစိုက္မႈကိုေကာင္း ေစတယ္၊ စိတ္ကိုတည္ၿငိမ္ေစတယ္ဆိုၿပီး အေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳး ျပၿပီး ေသာက္ၾကတယ္ေလ။ လူငယ္ေတြထဲမွာလည္း ေဆးလိပ္ေသာက္တဲ့စတိုင္လ္ေလးကို သေဘာက်လို႔ ေသာက္တတ္တဲ့လူငယ္ေလးေတြရွိသလို စိတ္ဖိစီးမႈေတြရဲ့ ထြက္ေပါက္အေနနဲ႔ ေသာက္တဲ့လူငယ္ေတြလည္းရွိတာပဲ ညီမေလး။ တခ်ိဳ႕လူႀကီးေတြက်ေတာ့ သူတို႔ေသာက္မယ့္ေဆး လိပ္ကို ကေလးေတြကို မီးသြားညွိခိုင္းတတ္တယ္။ အဲဒါကို အစမ္းဖြာၾကည့္ရင္းနဲ႔ ေဆးလိပ္စြဲသြားတဲ့ ကေလးေတြ လည္း ရွိတာေပါ့။
.
ေဆးလိပ္ေသာက္ရင္ အဆုတ္ေတြ၊ ေလျပြန္ေတြပ်က္စီးတယ္၊ အသက္ရႈလမ္းေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ျပႆနာ ေတြကို ျဖစ္လာႏိုင္တယ္ဆိုတာကို ညီမေလးလည္း ၾကားဖူးမွာေပါ့။ ၿပီးေတာ့ သူ႔ေၾကာင့္ လည္ေခ်ာင္း၊ ခံတြင္း၊ ဆီးအိတ္ေတြ၊ သားအိမ္ေခါင္း၊ အစာေရၿမိဳျ>ြပန္ေတြမွာ ကင္ဆာေတြ ျဖစ္လာတတ္တယ္။ အရင္တည္းက ႏွလံုးေရာဂါရွိ သူေတြ၊ ဆီးခ်ိဳသမားေတြဆိုရင္လည္း ေဆးလိပ္ေၾကာင့္ ေရာဂါပိုဆိုးရြားလာတယ္။ ေဆးလိပ္ ေငြ႕ဟာ အာရံုေၾကာေတြ ကို ပ်က္စီးေစတယ္။ ဒီေတာ့ အရသာခံႏိုင္စြမ္းေတြ၊ အနံ႔ခံႏိုင္စြမ္းေတြေလ်ာ့က်လာတာေပါ့။ သြားေတြ၊ လက္ေခ်ာင္း ေတြမွာလည္း အေရာင္ေတြေျပာင္းလာတယ္။ ညိဳညစ္ညစ္ေတြျဖစ္လာတယ္။ သူတို႔ဝတ္ဆင္တဲ့ အဝတ္အစားေတြ၊ ဆံပင္ေတြမွာ ေဆးလိပ္ နံ႕ေတြစြဲေနတယ္ ဆိုတာကိုေတာ့ ကာယကံရွင္ေတြက သတိျပဳမိခ်င္မွ ျပဳမိလိမ့္မယ္ ညီမေလး။
.
မိဘေတြဟာ သူတို႔ကေလးေတြ အုန္းပင္ေအာက္သြားေဆာ့လို႔ အုန္းသီးေခါင္းေပၚကို ေၾကြက်မွာကို စိုးရိမ္တတ္ၾကတယ္။ အဲ..ဒါေပမယ့္ သူတို႔ေသာက္တဲ့ေဆးလိပ္ေငြ႕ေၾကာင့္ သူတို႔ရင္ေသြးငယ္ေတြ အႏၲရာယ္ ျဖစ္မွာ ကိုေတာ့ ေတြးၿပီးမေၾကာက္ၾကဘူးညီမေလး။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္သည္ မိခင္တစ္ေယာက္ဟာ ေဆးလိပ္ေၾကာင့္ ကိုယ္ဝန္ ပ်က္က်ႏိုင္တယ္။ လမေစ့ဘဲကေလး ေမြးတာ၊ ေပါင္မျပည့္တ့ဲ ကေလးေမြးတာမ်ိဳးေတြလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္ညီမေလး။ အဲဒီလိုပဲ ေဆးလိပ္ေငြ႕ရွိတဲ့ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ႀကီးျပင္းလာတဲ့ကေလးေတြဆိုရင္ တျခားကေလးေတြထက္ ကူးစက္ေရာဂါ ေတြကို ခံစားရတတ္တယ္။ နားျပည္ယိုတာ၊ အနာေပါက္တာမ်ိဳးေတြ ပိုျဖစ္ႏိုင္တာေပါ့ ညီမေလးရယ္။
.
ေဆးလိပ္ကေပးလာတဲ့အႏၲရာယ္ေတြဟာ ဒီေလာက္နဲ႔တင္ ရပ္သြားလားဆိုေတာ့ မရပ္ျပန္ဘူးညီမေလးေရ။ သူတို႔က မမတို႔ ေသာက္ၾကတဲ့ ေဆးေတြနဲ႔ ဓါတ္ျပဳမႈေတြျဖစ္ၿပီး ဆိုးရြားျပင္းထန္တဲ့အာနိသင္ေတြကို ေပးတတ္တယ္ ညီမေလး။ လူတေယာက္ရဲ့က်န္းမာေရးကို အေထာက္အကူျပဳဖို႔ သံုးလိုက္တဲ့ေဆးေတြရဲ့အာနိသင္ဟာ ေဆးလိပ္ ေၾကာင့္ ပ်က္စီးသြားတယ္။ တခ်ိဳ႕ေဆးေတြရဲ့ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြကိုလည္း ပိုၿပီးဆိုးရြားသြားေစတယ္ ဆိုတာကို ေဆးလိပ္ေသာက္တဲ့သူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက သတိမထားမိတတ္ၾကဘူးေလ။
.
အဲဒီလိုမ်ိဳး ေဆးလိပ္နဲ႔ ေဆးဝါးေတြရဲ့ ဓါတ္ျပဳမႈေတြအေၾကာင္းကို သုေတသန အႀကိမ္ႀကိမ္ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကတာ ညီမေလး။ မမတို႔ေသာက္လိုက္တ့ဲ ေဆးေတြကေန တကယ့္အလုပ္လုပ္မယ့္ ပစၥည္းေတြအျဖစ္ေျပာင္းလဲတဲ့ေနရာမွာ ေဆးလိပ္က အေႏွာင့္ျဖစ္ေစတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေဆးေတြကေန အာနိသင္ေကာင္းေကာင္းမေပးႏိုင္ေတာ့ဘူးေပါ့ ညီမေလးရယ္။ ၿပီးေတာ့ ေဆးေတြကို စုပ္ယူတဲ့ေနရာ၊ တေနရာကေန တေနရာကို ပို႔တဲ့ေနရာ၊ စြန္႔ထုတ္တဲ့ ေနရာေတြမွာပါ အတားအဆီးေတြျဖစ္ေစတယ္ေလ။ ေဆးေတြကို ေခ်ဖ်က္ေပးမယ့္ အင္ဇိုင္းေတြကို သူတို႔က ပိုၿပီးအားေပးေတာ့ ေဆးေတြ ၿပိဳကြဲမႈေတြျမန္လာတယ္။ ေဆးေတြရဲ့ တံု႕ျပန္မႈေတြပါ ေျပာင္းလဲလာတာေပါ့။
အဲဒီအထဲက လူတိုင္းလိုလိုသိထားသင့္တဲ့ ေဆးနဲ႔ ေဆးလိပ္ရဲ့အေၾကာင္းေတြကို ညီမေလးကို ေျပာျပထားမယ္ေနာ္။ ညီမေလးသိထားေတာ့ အနားပတ္ဝန္းက်င္ကလူေတြကို အႀကံေပးလို႔ရတာေပါ့။ ပထမဆံုး မမေျပာျပခ်င္တာက ရင္က်ပ္ေရာဂါမွာ သံုးတဲ့ေဆးေတြနဲ႔ ေဆးလိပ္ရဲ့ဆက္စပ္မႈ။ ရင္က်ပ္တတ္တဲ့လူတိုင္းလိုလို Theophylline & Aminophylline တို႔နဲ႔ ရင္းႏွီးၾကတယ္ ညီမေလး။ သူတို႔ကို ရင္က်ပ္ေရာဂါကို ကုသဖို႔သံုးၾကတယ္။ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ဖို႔သံုးၾကတယ္။ နာတာရွည္ေလျပြန္ေရာင္တာေတြ၊ ေလအိတ္မွာ ေလေအာင္းၿပီး ပ်က္စီးတဲ့ေဝဒနာေတြကို သက္သာဖို႔သံုးၾကတယ္။
.
အဲဒီေဆးေတြဟာ ေဆးလိပ္ေသာက္တတ္သူတစ္ေယာက္ရဲ့ ခႏၶာကုိုယ္ထဲမွာေတာ့ အခ်ိန္ၾကာၾကာမေနႏိုင္ဘူး ညီမေလးရဲ့။ ေဆးလိပ္မေသာက္တတ္သူေတြနဲ႔ႏႈိင္းယွဥ္ရင္ ေဆးလိပ္ေသာက္သူေတြရဲ့ ခႏၶာကုိုယ္ထဲမွာ ေဆးပမာဏက သိသိသာသာကို ေလ်ာ့နည္းေနေတာ့ အာနိသင္ေကာင္းေကာင္းမျပႏိုင္ဘူးေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ေဆးလိပ္ကို စြဲစဲြၿမဲၿမဲ ေသာက္တတ္သူတစ္ေယာက္မွာ ရင္က်ပ္ေရာဂါရွိေနရင္ ေဝဒနာခံစားရတဲ့ သက္တမ္းက ပိုၿပီးတာရွည္လာတယ္ ညီမေလး။ အသက္ရႈလိုက္တိုင္း ဖားဖိုႀကီးလို ရႈိက္ရႈိက္ရႈေနရတဲ့ ဦးေလးႀကီး၊ အေဒၚႀကီးေတြကိုျမင္ရင္ မမေလ သိပ္ၿပီး စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိတာပဲ။ ေဆးလိပ္ျဖတ္လိုက္တယ္ဆိုရင္ေတာင္မွ အဲဒီအာနိသင္က ၆ လကေန ၃ ႏွစ္ေလာက္အထိ ၾကာတတ္ေသးတယ္ဆိုေတာ့ သတိျပဳစရာေပါ့ညီမေလးရယ္။
.
ေနာက္တစ္မ်ိဳးကက်ေတာ့ ေသြးေပါင္က်ေဆးေတြ၊ ႏွလံုးေရာဂါသက္သာဖို႔အတြက္သံုးၾကတဲ့ေဆးေတြေလ။ Propranolol, Enalapril တို႔လို ေဆးမ်ိဳးေတြေပါ့။ အဲဒီလိုေဆးမ်ိဳးေတြကို ေဆးလိပ္က တံျမက္စည္းလွဲသလို ဖယ္ထုတ္ပစ္ေတာ့ ခႏၶာကုိုယ္ရဲ့ျပင္ပကို ျမန္ျမန္ျပန္ထြက္သြားရတယ္။ ေသြးထဲမွာ ေဆးရဲ့အာနိသင္က ေလ်ာ့နည္း ေနေတာ့ ထိေရာက္တဲ့ အာနိသင္မေပးႏုိင္ေတာ့ဘူးေပါ့ ညီမေလးရယ္။ ရုတ္တရက္ႏွလံုးေရာဂါ ထေဖာက္ တတ္သူေတြ အတြက္ အသံုးျပဳတဲ့ေဆးေတြ၊ ႏွလံုးခုန္သံကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႕သံုးၾကတဲ့ေဆးေတြ၊ ေခါင္းတစ္ျခမ္းကိုက္ျခင္းအတြက္ အသံုးျပဳတဲ့ေဆးေတြကိုလည္း ဒီလိုနည္းနဲ႔ဖယ္ထုတ္ပစ္ေတာ့ အေရးႀကီးလို႔ ေဆးသံုးမယ့္ အေျခအေနေတြ အတြက္ ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး အေထာက္အကူ ျပဳႏုိင္ေတာ့မလဲကြယ္။
.
ကိုယ္ဝန္တားေဆးေသာက္ေနရတဲ့သူေတြဆီမွာ ေဆးလိပ္ရဲ့တံု႕ျပန္ပံုကက်ေတာ့ တမ်ိဳးညီမေလးရဲ့။ တားေဆးေတြရဲ့ အာနိသင္ကို ေလ်ာ့က်သြား ေစတာမဟုတ္ဘူး။ ကုိယ္ဝန္တားေဆးေသာက္ရင္ႀကံဳေတြ႕လာႏိုင္တဲ့ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြကို ပုိၿပီးဆိုးသြားေစတာညီမေလး။ ႏွလံုးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ေရာဂါေတြ၊ ေလသင္တုန္း၊ ေလျဖတ္တာမ်ိဳးေတြ၊ ေသြးေၾကာပိတ္တာမ်ိဳးေတြပိုၿပီးျဖစ္ႏိုင္လာတယ္။ ကင္ဆာအထိျဖစ္လာႏိုင္ေတာ့ သတိထားစရာ ေပါ့ညီမေလးရယ္။ ေသာက္လိုက္တဲ့ ေဆးလိပ္အေရအတြက္ရယ္၊ အသက္အရြယ္ေတြေပၚမူတည္ၿပီး တခ်ိဳ႕သူေတြမွာေတာ့ ခံစားရတာက အရမ္းျပင္းထန္တတ္ေတာ့့ ကိုယ္ဝန္တားေဆးေသာက္ေနတဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ေဆးလိပ္ကို ေရွာင္ဖို႔လိုတာေပါ့။
.
ေဆးလိပ္ဟာ ဦးေႏွာက္န႔ဲအာရံုေၾကာေတြကို သြားၿပီးလႈံေဆာ္မႈေပးႏိုင္တယ္။ ဒီေတာ့ စိတ္ၿငိမ္ေစဖို႔၊ အိပ္ေပ်ာ္ ေစဖို႔သံုးတဲ့ေဆးေတြရဲ့ အာနိသင္ေတြ က ေလ်ာ့က်သြားတယ္ညီမေလး။ အအန္ေပ်ာက္ေဆးေတြ၊ စိတ္ေရာဂါအတြက္ အသံုးျပဳၾကတဲ့ေဆးေတြ၊ အတက္က်ေဆးေတြေၾကာင့္ ျဖစ္လာ ႏိုင္တဲ့ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြကို သူတို႔က ပိုၿပီးဆိုးရြား သြားေစတယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္တဲ့လူတစ္ေယာက္မွာအေရးေပၚေသြးတိုးေနလို႔၊ ဒါမွမဟုတ္ ေဖာေရာင္ေနလို႔ ဆီးေဆး သံုးရေတာ့မယ္ဆိုရင္လည္း ဆီးေဆးရဲ့ အာနိသင္ကို အျပည့္အဝမရႏိုင္ဘူးဆိုေတာ့ သတိထားစရာေပါ့ ညီမေလးရယ္။
.
ေဆးလိပ္ေသာက္တတ္သူေတြမွာ သတိထားရေသးတာက ဗီတာမင္ေတြညီမေလး။ သူတို႔ေတြရဲ့ ခႏၶာကုိုယ္ ထဲမွာ ဗီတာမင္ေတြဟာ လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ ပ်က္စီးသြားတယ္။ ပံုမွန္လူေတြထက္ သူတို႔က ၄ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ ပိုၿပီး လိုအပ္တတ္ၾကတယ္ေလ။ အဲဒါကိုသာ မျဖည့္ေပးႏုိင္ရင္ ခႏၶာကုိုယ္ထဲမွာ ဗီတာမင္ေတြ ခ်ိဳ႕တဲ့လာတယ္။ အဲဒါကေန ဆက္စပ္ၿပီး ကူးစက္ေရာဂါျဖစ္တာ၊ အားအင္ခ်ိနဲ႔တာမ်ိဳးကိုပါ ႀကံဳလာရတယ္။ ေဆးလိပ္ေၾကာင့္ ဗီတာမင္ ဘီ ေတြဟာ ဆီးထဲကေန အျပင္ကို ျမန္ျမန္ထြက္သြားတယ္။ ဒီေတာ့ ေျခလက္ထံုက်င္တာ၊ မၿမဲတာမ်ိဳးေတြကို ခံစားရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဆးလိပ္ေသာက္တတ္သူေတြဟာ တျခားသူေတြထက္ ပိုၿပီး ေဝဒနာေတြကို ခံစားရတတ္တယ္လုိ႔ ဆိုၾကတာေပါ့ ညီမေလး။
ဆီးခ်ိဳသမားေတြ ေဆးလိပ္ေသာက္ရင္ေရာ။ ေဆးလိပ္က အင္ဆူလင္ေတြ စုပ္ယူမႈကို ဟန္႔တားလိုက္တယ္ ညီမေလး။ အင္ဆူလင္ကို ဖ်က္ဆီးေပးမယ့္ပစၥည္းေတြကို ထြက္ေပၚေစေတာ့ အင္ဆူလင္က ေကာင္းေကာင္းအလုပ္ မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ေသြးထဲက သၾကားဓါတ္ကို ညီမွ်ေအာင္ထိန္းရတာ ခက္လာတယ္။ အင္ဆူလင္ထိုးေဆးသံုးေန ရတဲ့သူေတြမွာ ေဆးလိပ္ေၾကာင့္ အင္ဆူလင္က အာနိသင္မျပႏိုင္ေတာ့ ေသြးထဲမွာ သၾကားဓါတ္က မက်ႏိုင္ေတာ့ဘူး ေပါ့။ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳကို ထိန္းခ်ဳပ္ရတာခက္သြားႏိုင္တယ္ေလ။
.
ေဆးလိပ္ေသာက္ေနသူေတြဟာ မမေျပာသြားတဲ့ေဆးေတြေသာက္ေနရတယ္ဆိုရင္ အေတာ္ကို သတိထားရမွာေပါ့ေနာ္။ ေဆးေတြကေန ထိေရာက္တဲ့ အာနိသင္ကို ျပည့္ျပည့္ဝဝမရႏိုင္ဘူးဆိုတာကို အၿမဲသိထားရမယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္တတ္သ ူတစ္ေယာက္မွာ ေသြးတိုးေရာဂါ၊ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ရင္က်ပ္တာ၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ျပႆနာေတြ ရွိေနမယ္ဆိုရင္ ေဆးေသာက္တဲ့ေနရာမွာ လံုးဝကိုမ်က္ေျချပတ္ခံလို႔ကို မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ တိုင္ပင္ၿပီး ေဆးပမာဏ အတိုးအေလ်ာ့လုပ္ၾကည့္ဖို႔လိုတယ္။ တကယ္ေတာ့ ညီမေလးေရ က်န္းမာေရး ျပႆနာေတြ မျဖစ္ရေအာင္ ေဆးလိပ္ကို လံုးဝေရွာင္သင့္တာမလား။
.
ညီမေလးေရ..ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ေဆးလိပ္ေသာက္ၿပီး ရႈမိရင္ အဲဒါကို Primary Smoking၊ တျခားသူ ေသာက္တာကို တဆင့္ခံ ရႈမိရင္ Secondary Smoking၊ အဲ ေနာက္တစ္ခါ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္သည္မိခင္တစ္ ေယာက္က ရႈမိလို႔ ဗိုက္ထဲက ကေလးကို ထိခိုက္မိရင္ Tertiary Smoking။ တျခားသူအတြက္ ေကာင္းက်ိဳးမေပးသလို ကိုယ့္က်န္းမာေရးအတြက္ ေသာက္တဲ့ေဆးေတြကိုပါ ဟန္႔တားလာတယ္ဆိုေတာ့ အေတာ့္ကို ေရွာင္ရွားသင့္တဲ့အရာေပါ့။ အဲဒီလို ပိုက္ဆံကိုမီးရႈိ႕ၿပီး ေရာဂါေတြကို ရႈိက္ရႈိက္ရႈေနၾကတာကို မမတို႔ေတြက အတတ္ႏိုင္ဆံုးတားဆီးေပးရမယ္ေလ။ ဒီေတာ့ ညီမေလးေရ ”ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းသည္ က်န္းမာေရးကို ဆိုးရြားစြာ ထိခိုက္ႏိုင္ေစသည္” ဆိုတဲ့ စကားလံုးရဲ့ေနာက္မွာ ”ေဆးလိပ္သည္ ေဆးဝါးမ်ား၏အာနိသင္ကို သိသိသာသာ ေလ်ာ့က်ေစပါသည္” လုိ႔ သတိေပးလိုက္ၾကပါစို႔။
ရႊင္လန္းခ်မ္းေျမ႕ပါေစကြယ္
မမ
ႏွင္းႏုလြင္ (ေဆးဝါး)
စရဏ မဂၢဇင္း (ဇန္န၀ါရီ၊ ၂၀၁၀)