ဗီတာမင္မ်ား

 

ကြၽန္မတို႔အားလံုးဟာ ဗီတာမင္ဆိုတဲ့စကားလံုးကို အေတာ္ေလးကို အကြၽမ္းတဝင္ရွိပါတယ္။ ကေလးဘဝကေန ဘိုးဘုိးဘြားဘြားအရြယ္အထိ လိုအပ္ေနတဲ့ ဗီတာမင္ေတြကို သက္ေစာင့္ဓါတ္လို႔ ဆိုၾကေပမယ့္ သူ႔ရဲ့မူရင္း စကားလံုးျဖစ္တဲ့ ”ဗီတာမင္” ဆိုတဲ့ အေခၚအေဝၚကိုပဲ စြဲေနၾကပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္ရဲ့ ဘဝရွင္သန္မႈ၊ က်န္းမာေရးေကာင္းမြန္မႈ၊ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္မႈကစၿပီး ခႏၶာကုိုယ္ရဲ့အစိတ္အပိုင္းတိုင္း၊ အေျခအေနတိုင္းအတြက္ ဗီတာမင္ေတြဟာ မရွိမျဖစ္လိုအပ္တဲ့ အေထာက္အပံ့ေတြပါပဲ။ က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္ေသာ ဘဝေနထိုင္မႈအတြက္ေတာ့ သဘာဝကေပးလာတဲ့ လက္ေဆာင္မြန္ေတြ ဟာ ဗီတာမင္ေတြ ပါပဲ။

~
ခႏၶာကုိုယ္ဟာ စက္ ပစၥည္းတစ္ခုသာျဖစ္မယ္ဆိုရင္ ဗီတာမင္ေတြဟာ Engine Oil ပါပဲ။ ခႏၶာကုိုယ္အတြက္ အေရးပါတဲ့ အလုပ္ေပါင္းမ်ားစြာ လုပ္ကိုင္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဗီတာမင္ ပမာဏ နည္းနည္းေလးစီကို မျဖစ္မေနလိုအပ္ပါတယ္။ အဲဒီဗီတာမင္ေတြသာ မရွိခဲ့ရင္ ပံုမွန္လည္ပတ္ရမယ့္ ခႏၶာကုိုယ္ဟာ ခြၽတ္ေခ်ာ္တိမ္းေစာင္းလာပါတယ္။ အစားအစာေတြကို ၿဖိဳခြဲေခ်ဖ်က္ၿပီး အလုပ္လုပ္ဖို႔လိုအပ္ေနတဲ့ စြမ္းအင္ေတြယူဖို႔၊ တစ္သွ်ဴးေတြျဖစ္ေပၚဖို႔အတြက္ လူတိုင္းဟာ ဗီတာမင္ ၾ<ြကယ္ဝတဲ့အစားအစာေတြကို မျဖစ္မေနစားသံုးေပးဖို႔ကို လိုအပ္ပါတယ္။
~

ဗီတာမင္အုပ္စုမ်ား

ဗီတာမင္ၾကယ္ဝတဲ့အစားအစာေတြကို မ်ားမ်ားစားေသာက္တဲ့သူေတြဟာ က်န္းမာေရးေကာင္းမြန္ၾကၿပီး အနည္းငယ္ပဲ စားသံုးသူေတြကေတာ့ ေနမေကာင္းျဖစ္လြယ္ၾကပါတယ္။ လူေတြအတြက္ အေရးပါတဲ့ အဲဒီဗီတာမင္ေတြမွာ အဆီထဲမွာ ေပ်ာ္ဝင္တဲ့ (Fat Soluble Vitamins) အုပ္စုနဲ႔ ေရထဲမွာေတာ့ ေပ်ာ္ဝင္တဲ့ (Water Soluble Vitamins) အုပ္စုဆိုၿပီး ၂ စု ရွိပါတယ္။ အဆီထဲမွာေပ်ာ္ဝင္တဲ့ Vitamin A, D, E နဲ႔ K တို႔ပါဝင္ၿပီး ေရထဲမွာေပ်ာ္ဝင္တဲ့ ဗီီတာမင္ေတြထဲမွာေတာ့ Vitamin C & B အုပ္စု တို႔ပါဝင္ၾကပါတယ္။
~
ဗီတာမင္ေတြကို သဘာဝအသီးအႏွံေတြ၊ အသားငါး၊ ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳးကေန ရတယ္ဆိုတာကို ကြၽန္မတို႔ေတြ အၾကမ္း ဖ်င္းသိၾကပါတယ္။ ဒီထက္ပိုၿပီး တိတိက်က်ေျပာရရင္ Vitamin A ဆိုရင္ ငါးႀကီးဆီ၊ အသည္းေတြကေနရမယ္။ အစိမ္းေရာင္အရြက္ေတြ၊ အဝါေရာင္ အသီးအႏွံေတြကဆိုရင္ Carotenoid အေနနဲ႔ရႏိုင္ၿပီး ခႏၶာကုိုယ္ ကလိုအပ္တဲ့ အခ်ိန္ေရာက္ရင္ Vitamin A ေတြ အျဖစ္ေျပာင္းလဲသြားတယ္။ Vitamin D ကိုေတာ့ ေနေရာင္ျခည္ကရတဲ့ ဗီတာမင္ လို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ကြၽန္မတို႔ရဲ့ ခႏၶာကုိုယ္ထဲမွာရွိေနတဲ့ Vitamin D ဟာ ေနေရာင္ျခည္နဲ႔ ထိေတြ႔ၿပီးရင္ အလုပ္လုပ္ႏုိင္တဲ့ဗီတာမင္ ျဖစ္သြားပါတယ္။ ကေလးငယ္တစ္ေယာက္အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ဗီတာမင္ဒီေတြကို သူတို႔ရဲ့ပါး ၂ဘက္ ေနေရာင္နဲ႔ မိနစ္ ၂ဝ ေလာက္ ထိေတြ႔မႈရွိရင္ ရႏုိင္ပါတယ္။ အစားအစာေတြထဲမွာလည္း ငါးႀကီးဆီ၊ ဥအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ေထာပတ္ေတြ ကေန လည္း ရႏုိင္ပါေသးတယ္။
~
Vitamin E ကိုေတာ့ အေစ့အဆန္ေတြမွာ အမ်ားအားျဖင့္ ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ ဗာဒံေစ့ဟာ Vitamin E ၾြကယ္ဝတဲ့ အစားအစာတမ်ိဳးျဖစ္ေပမယ့္ ေလွာ္လိုက္တဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ ၈ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းဆံုးရံႈးသြားတယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ဥအႏွစ္၊ ႏို႔ နဲ႔ တျခားအစားေတြမွာလည္း ပမာဏအနည္းငယ္ ရွိတတ္ပါတယ္။ ေသြးတိတ္ေစတဲ့ အာနိသင္ရွိတဲ့ Vitamin K ကိုေတာ့ အစိမ္းရင့္ေရာင္အရြက္ေတြ၊ ဝက္အသည္း၊ ပဲပိစပ္ေတြမွာ ေတြ႔ရတတ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုပဲ Vitamin B 1 ဆိုရင္ ေကာက္ပဲသီးႏွံ၊ Vitamin B2 ဆိုရင္ ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ Vitamin B3 က အစိမ္းေရာင္အရြက္ေတြကေန ရႏုိင္ပါတယ္။
~

Vitamin C ကေတာ့ အေတာ္ေလးကို စိတ္ဝင္စားဖို႔ေကာင္းတဲ့ ဗီတာမင္ တမ်ိဳးပါပဲ။ သက္ရွိေတြရဲ့ ခႏၶာကုိုယ္ ထဲမွာ သူ႔ကို ထုတ္လုပ္ေပးႏုိင္ေပမယ့္ လူေတြရဲ့ ခႏၶာကုိုယ္ထဲကေနေတာ့ မထုတ္လုပ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဗီတာမင္စီနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သုေတသနျပဳလုပ္သူတစ္ေယာက္ကေတာ့ သူတို႔ကို ခႏၶာကုိုယ္က တစ္ႀကိမ္ထုတ္ေပးတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဗီတာမင္စီ ၾ<ြကယ္ဝတဲ့ တျခားအသီးအရြက္ေတြကို စားလိုက္တဲ့အခ်ိန္မွာ သူတို႔က ဆံုးရႈံးသြားတယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ဗီတာမင္ စီၾကယ္ဝတဲ့အစားအေသာက္ေတြကို ပံုမွန္စားေသာက္ေပးရင္ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ကင္ဆာေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ေတြ သိသိသာသာကို ေလ်ာ့က်သြားႏိုင္ပါတယ္။
~

ွဗီတာမင္ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္း

ဗီတာမင္ခ်ိဳ႕တဲ့မႈေတြေၾကာင့္ နာမက်န္းမႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ခံစားရတတ္ပါတယ္။ Vitamin A ခ်ိဳ႕တဲ့ရင္ အျမင္အာရံု ခ်ိဳ႕တဲ့မႈေတြ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အသားအေရေတြ မလွမပျဖစ္လာမယ္။ Vitamin B အုပ္စု ေတြခ်ိဳ႕တဲ့ရင္ ေသြးနီဥျဖစ္ေပၚမႈမွာ ျပႆနာရွိလာသလို အာရံုေၾကာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ေရာဂါေတြ၊ အစားအစာေတြကို ေခ်ဖ်က္တဲ့ေနရာေတြမွာ အခက္အခဲေတြရွိ လာတယ္။ Vitamin B3 ခ်ိဳ႕တဲ့ရင္ အဖုအပိန္႔ထြက္ျခင္း၊ ဝမ္းေလွ်ာျခင္း၊ ပါးစပ္မွာ အနာေပါက္ျခင္းတို႔ကို ခံစားရတတ္ပါတယ္။
~
ကယ္လ္စီယမ္စုပ္ယူမႈကို အားေပးတဲ့ Vitamin D သာ ခ်ိဳ႕တဲ့ခဲ့ရင္ အရိုးေပ်ာ့တဲ့ေရာဂါေတြ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဆဲလ္ေတြ၊ အေရျပားတည္ၿမဲမႈကို အားေပးတဲ့ Vitamin E သာ ခ်ိဳ႕တဲ့မႈေၾကာင့္ အရြယ္က်တာမ်ိဳးကို ႀကံဳေတြ႔ရတတ္ ပါတယ္။ Vitamin C သာခ်ိဳ႕တဲ့ခဲ့မယ္ဆိုရင္ Scurvey လို႔ေခၚတဲ့ ေရာဂါျဖစ္ႏိုင္ၿပီး ေသြးအားနည္းျခင္း၊ အားအင္ခ်ိနဲ႔ျခင္း၊ သြားဖံုးမွေသြးယုိျခင္း၊ ေသြးထြက္လြန္ျခင္းတို႔ကိုခံစား ရတတ္ပါတယ္။ လတ္ဆက္တဲ့ အသီးအရြက္ေတြကို စားသံုးေပးရင္ ခံစားေနရတဲ့ အေျခအေနေတြကေန ျပန္ေကာင္းႏိုင္ပါတယ္။
~
အဲဒီလိုအစားအေသာက္ေတြကေန ရလာတဲ့ ဒီလိုဗီတာမင္ေတြ ခ်ိဳ႕တဲ့မႈျဖစ္ရတာက အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ အစားအစာေတြကို လံုေလာက္ေလာက္မစားတာေၾကာင့္ ျဖစ္ႏုိင္သလို စားတဲ့အစာထဲမွာပါဝင္တဲ့ ဗီတာမင္ေတြ ပ်က္စီး သြားတာေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။

ွဗီတာမင္မ်ား ပ်က္စီးျခင္း

သံနဲ႔ေအာက္ဆီဂ်င္ဓါတ္ျပဳလို႔ သံေခ်းတက္တဲ့အခါမွာ အဲဒီသံေတြပ်က္စီးသြားသလိုပါပဲ။ အသီးအႏွံေတြထဲမွာပါတဲ့ ဗီတာမင္ေတြဟာ ေအာက္ဆီဂ်င္နဲ႔ ဓါတ္ျပဳမႈျဖစ္ပြားတဲ့အခါမွာ အလြယ္တကူပ်က္စီးသြားပါတယ္။ အပူေၾကာင့္ ပ်က္စီး တတ္သလို အစားအေသာက္ေတြကို ၾကာရွည္ခံေအာင္စီစဥ္ထားျခင္းကလည္း ဗီတာမင္ေတြ ဆံုးရႈံးမႈျဖစ္ေစတဲ့ အခ်က္ တစ္ခ်က္လို႔ သတ္မွတ္လို႔ရပါတယ္။ အခ်ဥ္ေဖာက္ျခင္း၊ ဆားေရစိမ္ျခင္း၊ သနပ္လုပ္ျခင္း၊ ဆားျဖင့္ထပ္ထားျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ဗီတာမင္ေတြ ဆံုး႐ႈံးသြားပါတယ္။ ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳးအပါအဝင္ အသီးအရြက္ ေတြမွာပါဝင္တဲ့ ဗီတာမင္ေတြဟာ စည္သြပ္ဗူးထဲမွာ ထည့္လိုက္ရင္ ငါးဆယ္ကေန ရွစ္ဆယ္ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ဆံုးရံႈးသြားပါတယ္။
~
သဘာဝကေပးလာတဲ့ အသီးအရြက္ေတြထဲမွာ ပါတဲ့အတိုင္း အျပည့္အဝရတယ္ဆိုတဲ့ ဗီတာမင္ဟာ အေတာ့္ကို ရွားပါတယ္။ အစားအေသာက္ေတြ ကို ပိုးသတ္ၿပီးသန္႔စင္တဲ့ေနရာမွာလည္းညႊန္ၾကားခ်က္ေတြကိုသာ စနစ္တက် မလိုက္နာ ရင္ ဗီတာမင္ ေတြဟာ ၃ဝ-၅ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ဆံုးရႈံးႏိုင္ပါတယ္။ ဆန္စပါးေတြကို ႀကိတ္ခြဲျခင္းျဖင့္ သူတို႔မွာပါတဲ့ ဗီတာမင္ေတြဟာ ဆံုးရႈံးကုန္ပါတယ္။ အက္ဆစ္ဓါတ္ျမင့္မားတဲ့ အေျခအေန၊ ထံုးဓါတ္ျမင့္မားတဲ့အေျခအေနေတြ၊ အလင္းေရာင္ထိေတြ႕မႈ၊ သိမ္းဆဲထားတဲ့ သက္တမ္းတို႔ေပၚမူတည္ၿပီး ပ်က္စီးသြားတတ္ပါတယ္။
~
အဲဒီအေျခအေနေတြအျပင္ ဗီတာမင္တစ္ခုခ်င္းစီအလိုက္ ပ်က္စီးသြားရတ့ဲ အေၾကာင္းအရင္းေတြကလည္း သီးျခားရွိေနပါတယ္။ ေအာက္ဆီဂ်င္ရွိေနတဲ့အခ်ိန္မွာ အပူမ်ားရင္ Vitamin A ေတြပ်က္စီးသြားတတ္ပါတယ္။ Vitamin B1 ကေတာ့ အပူနဲ႔ ထိေတြ႔မႈ၊ ထံုးဓါတ္၊ ဆာလဖိတ္တို႔ေၾကာင့္လည္း ပ်က္စီးသြားတတ္ပါတယ္။ Vitamin B2 ကေတာ့ အလင္းေရာင္ထိေတြ႔မႈေၾကာင့္ ပ်က္စီးသြားႏိုင္ၿပီး အထူးသျဖင့္ အယ္ကာလီသဘာဝရွိတဲ့အခ်ိန္ဆို ပိုၿပီးျမန္ႏိုင္ပါတယ္။ Vitamin B6 ကေတာ့ အပူနဲ႔ထိေတြ႕မႈရွိရင္ အာနိသင္မဲ့သြားႏုိင္သလို ေနေရာင္ျခည္၊ ေလတို႔ေၾကာင့္လည္း အာနိသင္မရွိ ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။
~
ပူေႏြးတဲ့ ထံုးဓါတ္၊ အက္ဆစ္ေဖ်ာ္ရည္တို႔နဲ႔ထိေတြ႔မႈရွိရင္ Vitamin B12 က မတည္ၿမဲေတာ့ပါဘူး။ အခ်ဥ္ဓါတ္မ်ားတဲ့ အခ်ိန္မွာ အပူနဲ႔ထိေတြ႔မႈရွိရင္ ေဖာလစ္အက္ဆစ္ေတြ ပ်က္စီးသြားရသလို အစားအေသာက္ထဲမွာရွိတဲ့ ေဖာလစ္အက္ဆစ္ေတြကေတာ့ အခန္း အပူခ်ိန္မွာပဲ ပ်က္ဆီးသြားတတ္ပါတယ္။ Vitamin Cကေတာ့ ေအာက္ဆီဂ်င္နဲ႔ ေပါင္းၿပီး ဓါတ္တိုးရာကေန အလြယ္တကူပ်က္စီးသြားတတ္ပါတယ္။ အပူကေတာ့ အဲဒီဓါတ္ျပဳမႈကို ျမန္ေစတာေၾကာင့္ ခ်က္ျပဳတ္ျခင္းျဖင့္ Vitamin C ေတြဟာ ဆံုးရံႈးသြားပါတယ္။
~
အဲဒီဗီတာမင္ေတြထဲမွာ မျဖစ္မေနျဖည့္စြက္စားေပးဖုိ႔လိုအပ္တာကေတာ့ Vitamin B12 ပါပဲ။ အသီးအရြက္ ေတြကိုသာ ဦးစားေပးစားေသာက္သူ၊ သက္သက္လြတ္စားသူမ်ားတြင္သာ Vitamin B12 ခ်ိဳ႕တဲ့တယ္လို႔ လူေတြက ထင္ၾကေပမယ့္လည္း တျခားသူေတြမွာပါ ျဖစ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာကို ေမ့ထားလို႔မရပါဘူး။ Vitamin B12 ခ်ိဳ႕တဲ့မႈဟာ ေသြးထဲမွာ Homocystine ေတြျမင့္တက္မႈနဲ႔ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ Homocystine ေတြသာ ေသြးထဲမွာ မ်ားေနရင္ ေသြးေၾကာေတြ၊ အာရံုေၾကာေတြပ်က္စီးၿပီး က်န္းမာေရးကိုထိခိုက္လာပါတယ္။ Vitamin B12 ခ်ိဳ႕တဲ့မႈေၾကာင့္ ေျခလက္မ်ား ထံုက်င္ျခင္း၊ ဥာဏ္ရည္နိမ့္က်ျခင္း၊ စိတ္ေနစိတ္ထားေျပာင္းလဲျခင္း၊ ေတြေဝျခင္း၊ ဂဏာမၿငိမ္ျဖစ္ျခင္းတို႔ကို ႀကံဳေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ Vitamin B12 ခ်ိဳ႕တဲ့လို႔ ျဖစ္လာတဲ့ အာရံုေၾကာပ်က္စီးမႈေတြဟာ တခါတေလမွာေတာ့ ျပန္မေကာင္းႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။
~

ဗီတာမင္မ်ား ျဖည့္စြက္ျခင္း

အဲဒီလို ခ်ိဳ႕တဲ့မႈေတြကို ကာကြယ္ဖို႔အတြက္ ကြၽန္မတို႔ေတြဟာ ျဖည့္စြက္အစားအစာေတြ၊ အားေဆးေတြကို အားထားလာခဲ့ပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ ေနထိုင္မႈပံုစံကြဲျပားမႈေပၚမူတည္ၿပီး ဗီတာမင္လိုအပ္မႈဟာ မတူညီႏိုင္တာေၾကာင့္ ျဖည့္စြက္ေသာက္သံုးတဲ့ေနရာမွာ သတိထားရတဲ့အခ်က္ေတြ ရွိေနပါတယ္။ အသက္ ၅ဝနဲ႔ အထက္လူႀကီးေတြဆိုရင္ အစားအေသာက္ထဲမွာပါတဲ့ Vitamin B12ကို ေကာင္းေကာင္းမစုပ္ယူႏိုင္တာေၾကာင့္ သူတို႔ေသာက္မယ့္ အားေဆးေတြမွာ Vitamin B12 ကို ထည့္ေပးရမယ္။ အသက္ႀကီးတဲ့သူေတြ၊ အသားအရမ္း ညိဳတဲ့သူေတြ၊ ေနေရာင္ျခည္နဲ႔ ထိေတြ႕မႈအရမ္းနည္းတဲ့သူေတြက်ေတာ့ Vitamin D ပါတဲ့ျဖည့္စြက္အားေဆးေတြကို ေသာက္ေပးဖို႔လိုတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြ၊ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္သည္ေတြမွာေတာ့ သံဓါတ္၊ ေဖာလစ္အက္ဆစ္တို႔ကို ဦးစားေပးရပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ သုေတသနျပဳလုပ္တဲ့သူေတြကေတာ့ တခ်ိဳ႕သူေတြမွာ ဗီတာမင္ဟာ လိုအပ္တာထက္ ပိုမ်ားေနတယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။
~
ေရထဲမွာ ေပ်ာ္ဝင္တဲ့ဗီတာမင္ေတြဟာ လိုအပ္တဲ့ပမာဏထက္ ပိုမ်ားခဲ့ရင္ သူတို႔ဟာ ဆီးကေန တဆင့္ အျပင္ကို ထြက္သြားၿပီး လူေတြကို အႏၲရာယ္တစ္စံုတစ္ရာမျဖစ္ေစပါဘူး။ အဆီထဲမွာ ေပ်ာ္ဝင္တဲ့ ဗီတာမင္ေတြကိုေတာ့ အသည္းနဲ႔ အဆီတစ္သွ်ဴးေတြမွာသိမ္းထားၿပီး ခႏၶာကုိုယ္က လိုအပ္တဲ့အခ်ိန္က်မွ ထုတ္ယူသံုးစဲြၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔ပါတဲ့ အစားအေသာက္ေတြကို တစ္ပတ္ေလာက္မစားေပမယ့္လည္း သူတို႔ဟာ ခ်ိဳ႕တဲ့ေနတဲ့ လကၡဏာေတြကို မျပတတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သိုေလွာင္ထားတာဟာ မ်ားသြားရင္ေတာ့ သူတို႔ဟာ ခႏၶာကုိုယ္အတြက္ အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ေစပါတယ္။
~
ဗီတာမင္ ေအ၊ ဒီနဲ႔ ေက တို႔ကို အလြန္အကြၽံစားရင္ အသက္အႏၲရာယ္ျဖစ္ေစတတ္ပါတယ္။ အသီးအရြက္ေတြကို အလြန္အကြၽံစားတဲ့ လူတစ္ေယာက္မွာေတာ့ Vitamin A လြန္ကဲမႈ ေတြ႔ရခဲပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အပင္အႏွံ ေတြကေနရတဲ့ Carotenoid ေတြဟာ ခႏၶာကုိုယ္က လိုအပ္တဲ့ အခ်ိန္ေရာက္မွသာ Vitamin A အျဖစ္သို႔ ေျပာင္းလဲ သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အူကလီစာ စားတဲ့သူတစ္ေယာက္ဟာ Vitamin A လြန္ကဲႏိုင္ေပမယ့္ အသီးအရြက္ ေၾကာင့္ေတာ့ အသက္အႏၲရာယ္ ျဖစ္တယ္ဆိုတာ အေတာ့္ကိုရွားပါတယ္။
~
ဗီတာမင္ေတြဟာ တခုနဲ႔တခု ဆက္စပ္မႈရွိေနပါတယ္။ ဥပမာေျပာရရင္ Vitamin A, D နဲ႔ E တို႔ဟာ တစ္ခုကို တစ္ခု ဆန္႔က်င္ႏိုင္ၾကတာေၾကာင့္ ဗီတာမင္ေတြမ်ားသြားတဲ့အေျခအေနေတြကို ကုသတဲ့ေနရာမွာ အသံုးဝင္ပါတယ္။ Vitamin A မ်ားေနတဲ့သူတစ္ေယာက္ကို Vitamin D ျဖည့္စြက္အားေဆးေတြ တိုက္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ Vitamin D မ်ားေနတဲ့သူေတြဆိုရင္လည္း Vitamin A ျဖည့္စြက္အားေဆးေတြ တိုက္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ခႏၶာကုိုယ္ထဲမွာ ကယ္လ္စီယမ္ ေတြ ျမင့္တက္ေနရင္ Vitamin A ေတြဆံုးရံႈးသြားႏိုင္ပါတယ္။ မဂၢနီဆီယမ္ေတြသာ မ်ားေနရင္ Vitamin D ေတြ ဆံုးရံႈးသြားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မိမိမွာ ဘယ္ဟာက ခ်ိဳ႕တဲ့ေနတာလဲဆိုတာကို ကြဲကြဲျပားျပားမသိဘဲနဲ႔ ျဖည့္စြက္ေဆးေတြ၊ အစာေတြကိုသာသံုးမိရင္ ခႏၶာကုိုယ္ထဲမွာ မညီမွ်မႈေတြျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
~
လူတစ္ေယာက္ဟာ ေနမေကာင္း မျဖစ္တာနဲ႔ပဲ က်န္းမာေနတယ္လို႔ သတ္မွတ္လို႔မရေသးပါဘူး။ သူ႔ရဲ့ ခႏၶာကုိုယ္ ႀကီးကို ထိန္းထားႏိုင္ဖို႔ ျပည့္ဝတဲ့အာဟာရကို လိုအပ္ေနပါတယ္။ ၿပီးျပည့္စံုတဲ့ အာဟာရျဖစ္ဖို႔အတြက္ ကစီဓါတ္၊ အသား ဓါတ္၊ အသီးအႏံွ၊ ဗီတာမင္နဲ႔ သတၳဳဓါတ္ေတြကို ညီညီမွ်မွ် စားေပးဖို႔လိုပါတယ္။ အသက္အရြယ္အလိုက္ ျဖည့္စြက္ ေပးဖို႔ လိုအပ္တဲ့အေျခအေနေတြကိုလည္း မ်က္ေျချဖတ္ထားလို႔မရဘူး။ အဲဒီလို ျဖည့္စြက္အားေဆး၊ အစားအစာေတြကို စားသံုးမယ္ဆိုတိုင္း မိမိနဲ႔သင့္ေတာ္တဲ့အမ်ိဳးအစား၊ ပမာဏဟုတ္၊ မဟုတ္ကို ကြၽမ္းက်င္တဲ့ ပညာရွင္ေတြဆီကေန အႀကံ ဥာဏ္ယူဖို႔ကိုလည္း အၿမဲသတိခ်ပ္သင့္ပါတယ္။
~

Nwe Lah Hnin@hninnulwin
Health For All Magazine
January, 2011